Cây Từ Bi Chữa Bệnh Gì? Công Dụng Và Các Bài Thuốc Hay

Cây từ bi từ lâu đã được xem là một loại thuốc Nam có khả năng chữa nhiều chứng bệnh khác nhau tuy nhiên không phải ai cũng biết đến công dụng, cách dùng đúng. Bạn đọc đang quan tâm đến loại cây này có thể tìm hiểu thông tin về đặc điểm, lợi ích, các bài thuốc chữa bệnh được chia sẻ ở bài viết dưới đây.

Thông tin về cây từ bi

Cây từ bi có nhiều tên gọi khác nhau như cây đại bi, cây cúc tần, đài bì, đại ngải, rau từ bi, cây hoa mai não, cây lứt, băng phiến ngải,… Loại cây này từ xưa đã được dân gian sử dụng để chữa nhiều chứng bệnh, cho hiệu quả cao.

Phân bổ

Cây từ bi mọc hoang ở nhiều địa hình, chúng ta có thể dễ dàng tìm thấy loại cây này ở khắp nơi trên đất nước Việt Nam và các quốc gia Đông Nam Á khác. Đại bi chủ yếu phát triển ở vùng đồng bằng, hải đảo, ven rừng núi nhờ đặc tính ưa sáng.

Tại Việt Nam, cây đại bi phân bổ nhiều ở miền Trung, Tây Nguyên, các tỉnh Tây Nam Bộ (Cà Mau, Kiên Giang, Đồng Tháp,…)

• Cây từ bi lá lớn mọc chủ yếu ở miền Trung, Tây Nguyên.
• Cây từ bi lá nhỏ mọc chủ yếu ở miền Tây Nam Bộ.

Đặc điểm

Cây từ bi có thể dễ dàng nhận biết thông qua các đặc điểm sau:

• Mọc tập trung thành từng bụi nhỏ.
• Thân cây cao trung bình từ 1 – 2m, bên ngoài phủ lông tơ.
• Lá từ bi thuôn dài, có răng ở mép, lá mọc so le nhau. Mặt trên của lá có màu xanh hơi xám lục và mặt dưới màu trắng, đặc biệt lá mọc trực tiếp từ thân, không có cuống.
• Quả có kích thước nhỏ, dạng quả bế, có cạnh và mọc chùm lông ngay trên đỉnh.
• Hoa của loại cây này mọc thành từng cụm trên đầu cây, có màu vàng, thơm thoang thoảng.

Bộ phận của cây từ bi được dùng để làm thuốc là phần lá, ngọn non, rễ. Người ta thu hoạch cây từ bi vào mùa xuân hoặc mùa hè vì đây là thời điểm cây rụng lá, lụi tàn.

Thành phần

Rất nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng cây từ bi có chứa hàm lượng tinh dầu dồi dào với các thành phần như:

• Acid myristic.
• Acid palmitic.
• Limonen.
• Cineol.
• Camphor.
• Borneol.
• Sesquiterpen alcol.
• Triterpen bao gồm acid hydroxy asiatic, acid hedragonic, acid arjunolic, acid hedragonic, acid asiatic, acid maslinic,….
• Flavonoid có thể kể đến như tetrahydroxy flavon, trihydroxy flavon,…
• Vitamin C.
• Khoáng chất khác.

Tác dụng của cây từ bi

Cây từ bi có chứa các thành phần hoạt chất có lợi, mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe, có khả năng chữa bệnh, cụ thể:

Trong Y học cổ truyền

Rất nhiều tài liệu Y học cổ truyền có ghi chép về công dụng của lá từ bi trong việc điều trị bệnh. Loại lá này có vị cay, đắng, tính ấm, quy vào kinh thận với tác dụng như:

• Có thể điều trị cảm sốt, chữa ra nhiều mồ hôi.
• Kháng viêm loét, tiêu sưng, phù nề, giảm đau.
• Cải thiện tình trạng viêm xoang, mất ngủ, chữa đau bụng do ăn không tiêu,…
• Cây đại ngải dùng để chữa chứng phù do thận hư, cầm huyết trong nội tạng và ngoài da, chữa viêm sỏi đường tiết niệu.
• Có tác dụng tiêu đờm, sát trùng, cầm máu, phong hàn, cấm khẩu, hạ huyết áp,…

Trong Y học hiện đại

Y học hiện đại có nhiều nghiên cứu về cây từ bi và kết luận thảo dược này có những công dụng như:

• Chống viêm: Hoạt chất tanin và acid phenolic trong loại cây này có thể kháng viêm, giảm sưng tấy, đẩy lùi cơn đau trong nhiều trường hợp khác nhau.
• Chống oxy hóa: Hoạt chất carotenoid trong cây đại ngải hoạt động như một chất chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ tế bào trước sự tấn công của gốc tự do gây hại.
• Tăng sức đề kháng: Nhờ hàm lượng vitamin, khoáng chất dồi dào, cây từ bi hỗ trợ tăng sức đề kháng cho cơ thể để chống lại các tác nhân gây hại từ môi trường.
• Ngăn ngừa ung thư: Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng cây từ bi với hoạt chất flavonoid và anthocyanin có thể ngăn ngừa bệnh ung thư, đặc biệt là ung thư đại trực tràng.
• Chữa các bệnh lý khác: Sử dụng loại thảo dược này đúng cách có thể hỗ trợ điều trị sỏi thận, đau – viêm loét dạ dày, sỏi đường tiết niệu, đái tháo đường, viêm phế quản, cải thiện chức năng cho hệ xương khớp, giảm đau mỏi lưng, chân tay, chống co giật,…

Một số bài thuốc chữa bệnh từ cây từ bi

Dưới đây là một số bài thuốc từ cây từ bi cho hiệu quả cao, bạn có thể tham khảo:

• Bài thuốc chữa bệnh thận yếu, thận hư: Chuẩn bị 200g lá từ bi, 10g thủy xương bồ, 100g cây sả, 50g lá chanh. Tất cả nguyên liệu mang rửa sạch, cho vào nồi cùng 1 lít nước để nấu thành dạng cao lỏng, có thể thêm ít đường để dễ uống. Bạn cho cao lỏng vào chai, đậy kín và bảo quản tủ lạnh. Mỗi ngày lấy khoảng 40ml cao, chia thành 2 lần uống.
• Bài thuốc chữa bệnh sỏi thận: Chuẩn bị 20g lá từ bi, 10g rau ngổ, 1g hoạt thạch tán. Các nguyên liệu rửa sạch, ngâm cùng nước muối pha loãng trong khoảng 15 phút rồi vớt ra để ráo. Cho tất cả dược liệu vào ấm sắc cùng 2,5 lít nước trong khoảng 20 phút thì tắt bếp, người bệnh chia nước thuốc thành nhiều lần uống trong ngày.
• Bài thuốc chữa bong gân: Chuẩn bị lá từ bi, mã đề, củ gừng, vỏ cây gạo, mỗi thứ 1 nắm. Mang các nguyên liệu đi rửa sạch, giã nhỏ và cho vào chảo sao nóng. Tiếp đó cho nguyên liệu đã sơ chế vào miếng vải sạch, chờ nguội bớt thì đắp lên vị trí bị bong gân, kết hợp nắn xương để điều chỉnh về vị trí cũ rồi dùng nẹp cố định. Người bệnh bong gân nên thay thuốc mỗi ngày 2 lần.
• Bài thuốc chữa đau mỏi lưng, chấn thương: Chuẩn bị 200g lá từ bi non, rửa sạch và giã nát, tiếp đó cho ít rượu vào sao vàng rồi bỏ ra miếng vải sạch và bọc tại vị trí đau nhức, buộc cố định lại.
• Bài thuốc chữa bệnh thấp khớp: Trước tiên cần lấy 15g rễ từ bi, 10g rễ đinh lăng, cam thảo, 20g rễ cây trinh nữ và rễ bưởi bung, mang tất cả đi rửa sạch. Tiếp đó cho nguyên liệu vào ấm để sắc nước thuốc uống mỗi ngày, kiên trì 5 – 7 ngày đến khi các triệu chứng thuyên giảm.

Lưu ý khi dùng cây từ bi chữa bệnh

Mặc dù cây từ bi mang đến nhiều công dụng chữa bệnh, tuy nhiên bạn cần chú ý một số vấn đề dưới đây để đạt được hiệu quả cao và đảm bảo an toàn:

• Cần hỏi ý kiến chuyên gia trước khi sử dụng loại cây này để điều trị bất kỳ bệnh lý nào.
• Sử dụng cây từ bi chữa bệnh sẽ cho hiệu quả chậm, do đó người bệnh cần kiên trì để có được sự cải thiện như mong đợi.
• Nếu dùng thảo dược này gặp một số biểu hiện bất thường cần dừng lại và thăm khám bác sĩ.
• Những đối tượng nhạy cảm như phụ nữ mang thai, trẻ em, người bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào trong cây từ bi không nên dùng.
• Chỉ sử dụng thảo dược với hàm lượng vừa đủ, không nên lạm dụng để tránh gây hại cho sức khỏe.
• Những trường hợp bệnh nặng khi sử dụng cây đại bi thường không có hiệu quả, nên thăm khám để bác sĩ chẩn đoán và hướng dẫn cách điều trị phù hợp.
• Người bệnh cần kết hợp với chế độ dinh dưỡng lành mạnh, sinh hoạt khoa học để tăng hiệu quả chữa bệnh từ thảo dược tự nhiên.

Có thể thấy, cây từ bi mang đến nhiều công dụng chữa bệnh, cách thực hiện vô cùng đơn giản và hiệu quả cao. Tuy nhiên tùy từng trường hợp, mức độ bệnh và cơ địa mà kết quả không giống nhau. Tốt nhất bạn nên thăm khám để bác sĩ tư vấn hướng điều trị phù hợp, không nên tự ý sử dụng vì có thể gây ra nhiều rủi ro, biến chứng gây hại cho sức khỏe.