Tìm hiểu về phương pháp bào chế thuốc HIỆU QUẢ trong YHCT, NÂNG CAO hiệu quả điều trị cho bệnh nhân
Hiện nay, phương pháp bào chế, chế biến thuốc cổ truyền đang trở thành một xu hướng phát triển mạnh mẽ không chỉ ở nước ta, mà còn ở nhiều nước trên thế giới. Đa số mọi người ưa chuộng bài thuốc Nam vì nó không chỉ có tác dụng chữa bệnh hiệu quả mà còn giúp cân bằng, điều hòa sự hoạt động giữa chức năng của các cơ quan, bộ phận trong cơ thể để duy trì sức khỏe và cải thiện cuộc sống. Ngoài ra, các loại thuốc cổ truyền đều có độ an toàn cao, bởi nó đã được sử dụng qua nhiều thế hệ, ít thấy có tác dụng phụ như các hoạt chất hóa học và rất dễ sử dụng. Một trong những yếu tố quan trọng để làm cho bài thuốc theo YHCT phát huy hết tác dụng tốt, đảm bảo an toàn đó chính là phương pháp bào chế và chế biến cổ truyền.
Những phương pháp bào chế thuốc cổ được lưu truyền trong YHCT đến tận ngày nay
Được thiên nhiên ưu ái cho khí hậu tốt, vị trí địa lý thuận lợi, bởi vậy Việt Nam là một trong số những quốc gia sở hữu nhiều loại cây thuốc thảo dược quý hiếm – là nguồn nguyên liệu rất tiềm năng cho sự phát triển nền YHCT của nước nhà. Tuy nhiên, việc khai thác nguồn nhiên liệu tiềm năng này như thế nào? Phải sơ chế và bào chế ra sao để tạo ra được những bài thuốc chữa bệnh chất lượng, đạt hiệu quả cao là điều vô cùng quan trọng, không phải nhà thuốc hay đơn vị YHCT nào cũng có thể “tận dụng” một cách thành công được.Bàn về vấn đề này, GĐ chuyên môn nhà thuốc Nam gia truyền 5 đời Đỗ Minh Đường chúng tôi – lương y Đỗ Minh Tuấn – Thầy thuốc nam tiêu biểu của năm 2020, cho hay: “Sơ chế và bào chế thuốc Nam phải đúng, đủ theo 3 nguyên tắc cơ bản: Thứ nhất là phải đảm bảo được việc “điều hòa âm dương” của các vị thuốc, tình trạng người bệnh; Thứ hai, là các vị thuốc phải phát huy được hết “bổ hư tả thực”; Thứ 3 đó là phải gắn chặt vấn đề “biện chứng luận trị” với việc “tìm và chế thuốc”.Theo lương y Tuấn, ở trong Đông y, phải dùng rất nhiều phương pháp để tách chiết và bào chế thảo dược khác nhau. Tuy nhiên, dù là sử dụng ở phương pháp nào thì mục đích của chúng vẫn không được thay đổi, nhằm biến đổi tính thiên nhiên của các loại dược liệu thành những vị thuốc để trị bệnh.Thực tế đã chứng minh rằng, từ xưa ông cha ta đã sáng tạo ra rất nhiều phương pháp để bào chế thảo được khác nhau như: Hỏa chế, Thủy chế, Thủy – Hỏa hợp chế,… Mỗi một phương pháp đều có những ưu và nhược điểm riêng, nhưng tựu chung lại thì mục đích chính vẫn là tối ưu được những dược tính có trong thảo dược, từ đó nâng cao hiệu quả chưa bệnh. Cụ thể:
Phương pháp bào chế dược liệu bằng Hỏa chế
Hỏa chế là phương pháp sử dụng tác động của nhiệt khô trực tiếp hoặc gián tiếp qua những phụ liệu trung gian để thay đổi tính chất, độc tính của dược liệu.Những phương pháp bào chế dược liệu bằng hỏa chế phổ biến như: Nung, đốt rượu/cồn, Sao (rang) gian tiếp hoặc trực tiếp, lùi (ổi), hơ, nướng, sấy (bổi), chế sương,…Lương y Tuấn chia sẻ: “Thực chất mục đích chính của phương pháp này là làm giảm tính hàn và tăng tính ấm do đưa nhiệt và phần dương vào vị thuốc. Đồng thời làm giảm đi những độc tính và tác dụng không mong muốn có trong thảo dược. Bên cạnh đó, hỏa chế còn giúp làm giảm đi độ bền cơ học của thảo dược do các liên kết và chất hữu cơ bị phân hủy, giúp tăng thêm thời gian bảo quản thuốc. Ở một số trường hợp, điều này có thể làm thay đổi tính chất và giúp cho việc chữa bệnh hiệu quả hơn.”
Phương pháp bào chế dược liệu bằng Thủy chế
Thủy chế chính là phương pháp bào chế dùng sự tác động của dung dịch phụ liệu hoặc nước ở những mức độ quy đinh khác nhau (ngâm, ẩm,… ) trong một điều kiện tự nhiên, tác động được đến dược liệu và từ đó tạo ra quá trình hòa tan, lên men hoặc thủy phân nhằm đáp ứng được những mục đích khác nhau của bài thuốc.
XEM NGAY: Đỗ Minh Đường – Nhà Thuốc Nam ĐI ĐẦU Trong Việc Bảo Tồn Và Phát Triển Nguồn Dược Liệu SẠCH
Lương y Đỗ Minh Tuấn lý giải mục đích chính của phương pháp này như sau:
- Làm giảm hoạt chất, độc tính có hại của thuốc tới người bệnh, hạn chế sự phát triển của các loại nấm mốc nhằm tăng tác dụng chữa bệnh lên.
- Làm mềm các vị thuốc, nhằm giúp cho việc sơ chế (cắt, thái, bào,… ) được dễ dàng hơn.
- Làm giảm tính bền cơ học của thảo dược, đồng thời làm tăng khả năng giải phóng những hoạt chất do các tế bào thảo dược bị hút nước và trương nở lên.
- Bảo quản và định hình vị thuốc, tránh tình trạng vỡ vụn thuốc. (Ví dụ như nước Vôi hay nước Phèn chua,… có thể làm cho vị thuốc bị cứng).
Một số phương pháp bào chế bằng thủy chế bao gồm: Ngâm, Thủy phi, Thủy bào, Tẩy/rửa, Ủ,…
Phương pháp bào chế dược lược bằng Thủy – Hỏa hợp chế
Thủy – Hỏa chế là một phương pháp phải dùng sự tác động của dung môi hoặc lượng nước thích hợp với lửa bằng cách trực tiếp hoặc gián tiếp ở nhiệt độ cao hơn so với nhiệt độ tự nhiên, nhằm thay đổi tính chất của dược liệu.Mục đích chính của phương pháp này nhằm làm giảm độc tính hoặc thay đổi đi tính chất để tăng thời gian bảo quản và tăng dược lực của thuốc hơn. Những phương pháp bào chế Thủy – Hỏa chế bao gồm: Chưng (đồ), Nấu (đun), Chích, Tôi,… Bên cạnh đó còn có phương pháp hãm (hãm chè thuốc), sắc (cao thuốc, thuốc thang), hầm,…Để bào chế dược liệu được đạt chuẩn về yêu cầu chất lượng dược tính, lương y Tuấn còn cho biết thêm: “Bào chế dược liệu cốt là phải “vừa chừng”, nếu non quá thì khó kiến hiệu, còn nếu già quá thì mất đi khí vị. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể đạt được độ chuẩn xác cao của việc bào chế dược liệu như việc thái/cắt dược liệu nên mỏng hay dày, sao non hay già, cắt sao cho thảo dược không bị biến đổi đi dược tính.Cũng còn tùy vào mục đích sử dụng mà những loại thuốc sẽ được chế biến theo nhiều phương pháp khác nhau, mỗi phương pháp sẽ tạo ra những công dụng khác nhau. Tôi ví dụ, bạch thược chế với rượu để khử đi hết tính hàn, đồng thời làm tăng cường dưỡng huyết điều kinh; Chế với giấm để tăng quy kinh can, giúp chống chỉ xơ gan hóa hay chức năng gan bị trì trệ; Chế ba kích với muối để làm tăng quy kinh thận; Chế Cam thảo với Ba kích để giảm độc tính ngứa của Ba kích,…”
NHẬN TƯ VẤN MIỄN PHÍ 1:1
CLICK NGAY TẠI ĐÂY
Đỗ Minh Đường TỐI ƯU cách bào chế thuốc TỐT NHẤT, mang đến hiệu quả chữa trị TỐI ĐA cho người bệnh
Qua những phân tích trên, trải qua 5 đời thế hệ lương y dòng họ Đỗ Minh, với hơn 150 năm không ngừng cải tiến và hoàn thiện, nhà thuốc Đỗ Minh Đường đã đúc kết nên những bài thuốc AN TOÀN, TỐI ƯU NHẤT cả về chất lượng lẫn hình thức, nhằm nâng cao hiệu quả điều trị cho người bệnh.Qua nhiều năm phát triển và nghiên cứu, lương y Tuấn cho hay: “Có rất nhiều dạng thức để bào chế thuốc trong YHCT, cụ thể có 5 dạng thức tôi thường thấy đó là: Thang, cao, đan, hoàn, tán. Ở mỗi một dạng bào chế thuốc đều có những ưu, nhược điểm riêng. Và cũng không phải tự nhiên mà chúng tôi lại chọn tối ưu bào chế thuốc thành dạng cao, bởi sau rất nhiều năm, tìm tòi, nghiên cứu và học hỏi kết hợp với những ứng dụng thực tế vào điều trị, tôi đã nhận thấy thế này:
- Thuốc thang (sắc): Là phương pháp bào chế đối với những dược liệu đã được sơ chế và phơi khô, sau đó thì cho vào nồi sắc. Dưới tác dụng của nhiệt độ, vị thuốc sẽ tan hết vào trong nước. Nhược điểm của phương pháp bào chế này đó chính là mất khá nhiều thời gian vừa phải sơ chế, vừa phải sắc thuốc, mà đối với trẻ em việc uống nhiều sẽ gây ra rất nhiều khó khăn. Hơn nữa, để người bệnh đạt được hiệu quả cao thì cần phải biết căn chỉnh thời gian và nhiệt độ sao cho phù hợp.
- Thuốc hoàn: Ở phương pháp bào chế này, người bệnh có thể dễ dàng sử dụng thuốc, tuy nhiên lại khó có thể để lâu được, nhiều khi người bệnh phải dùng một liều lượng lớn, khó hấp thu và trẻ nhỏ cũng rất khó uống.
- Thuốc tán: Phương pháp bào chế này, các vị thuốc sẽ được tán thật nhỏ, hồ viên thành hoàn hoặc cán thành bột mịn. Với những dạng thuốc này, người bệnh có thể uống trực tiếp với nước ấm hoặc đun sắc lên uống bình thường như thuốc thang. Công dụng của nó gần giống như của thuốc thang, tuy nhiên nó cũng rất khó thẩm thấu và không bảo quản được lâu.
Trong khi đó, những bài thuốc ở Đỗ Minh Đường chúng tôi lại cải tiến bào thế theo dạng cao. Trên thực tế, đây vẫn là dạng thuốc thang nhưng được chúng tôi đun, sắc thành nước và sau đó qua một quy trình đun trong suốt 48 tiếng ở một nhiệt độ tiêu chuẩn để cô đặc thành dạng cao đặc. Chính vì thành phần dược tính được cô đặc, nên việc chiết bớt nước ở dược liệu khiến dược chất thu được cô lại đậm đặc hơn. Với một lượng nhỏ cao thuốc thôi cũng đủ làm phát huy hết công dụng tương đương với một thang thuốc sắc bình thường.”Lương y Tuấn cho biết thêm khi thuốc được bào chế ở một nhiệt độ cao nhất định, các độc tính sẽ bị loại bỏ hoàn toàn và tinh chất sẽ thẩm thấu vào thành dạ dày một cách nhanh hơn. Điều này làm tăng hiệu quả cũng như năng suất điều trị cho người bệnh. Thuốc bào chế ở dạng này có mùi thơm thảo dược, không có những vị nồng như thuốc thang sắc. Bởi vậy, những bệnh nhân như là trẻ nhỏ cũng có thể uống một cách dễ dàng.
NÊN ĐỌC: Báo chí nói về công dụng bài thuốc chữa bệnh cơ xương khớp của Nhà thuốc Đỗ Minh Đường
Để có thể bào chế nên được bài thuốc chất lượng thì dược liệu là một trong những yếu tố quan trọng nhất. Nắm bắt và hiểu được tầm quan trọng của dược liệu đối với chất lượng bài thuốc cũng như đối với sức khỏe của người bệnh, nhà thuốc Đỗ Minh Đường chúng tôi từ xưa đến nay vẫn luôn không ngừng tìm kiếm nguồn dược liệu an toàn, tốt nhất và 100% phải là thảo dược, thảo mộc tự nhiên ở trong nước. Tuy nhiên, trước những thực trạng thảo dược bẩn và bị ngâm tẩm hóa chất độc hại, không rõ nguồn gốc, xuất xứ được rao bán tràn lan trên thị trường như hiện nay, từ nhiều năm trở lại đây các lương ý/bác sĩ nhà thuốc Nam Đỗ Minh Đường đã chọn cho mình một hướng đi riêng, tiên phong trong việc tự XÂY DỰNG, TỰ CHỦ nguồn dược liệu sạch.Theo đó, có đến 90% dược liệu được bào chế trong các bài thuốc Nam của nhà thuốc Đỗ Minh Đường đều được thu hái từ những vườn trồng thảo dược do chính tay đơn vị tự xây dựng và chăm sóc. Các vườn trồng này đều đạt tiêu chuẩn GACP và được đặt tại các tỉnh như Hưng Yên, Hòa Bình, Gia Lâm (Hà Nội) với quy rộng hơn 20.000 m2.Những dược liệu quý hiếm còn lại sinh trưởng và phát triển trên núi cao sẽ được lương y/bác sĩ nhà thuốc chúng tối thu mua trực tiếp từ những người dân bản địa chuyên đi rừng hái thuốc tại các tỉnh miền núi ở Tây Bắc.https://www.youtube.com/watch?v=wTsE75XMxvc&t=1sDo đó, nhà thuốc chúng tôi tự tin cam kết hoàn toàn về các thành phần được dùng trong bài thuốc cổ gia truyền của mình là:
- 100% thảo dược từ tự nhiên, có nguồn gốc rõ ràng
- KHÔNG chứa bất kỳ dư lượng thuốc bảo vệ thực vật
- KHÔNG trộn lẫn hóa chất, tân dược
- KHÔNG chứa độc tố gây hại, không gây ra các tác dụng phụ
- Được tuyển chọn và trải qua quy trình sơ chế, bào chế kỹ lưỡng đạt VSATTP
Trên thực tế, với hơn 150 năm ứng dụng vào chẩn đoán và điều trị, nhà thuốc đến nay chưa ghi nhận trường hợp nào gặp phải tác dụng phụ khi sử dụng thuốc. Dù cho trong đó có rất nhiều bệnh nhân là trẻ em, người cao tuổi, phụ nữ mang bầu, phụ nữ sau sinh và cho con bú.Đơn cử như trường hợp của bé Bảo Nam (10 tuổi) bị viêm họng mạn tính đã lâu và qua sử dụng thuốc tại nhà thuốc Đỗ Minh Đường con đã được chữa khỏi. Chị Hiền – mẹ của bé Bảo Nam chia sẻ: “Vì bé nhà mình vẫn còn khá ít tuổi nên không muốn cho con sử dụng thuốc Tây nhiều, bởi các chất kháng sinh trong thuốc Tây có thể rất gây hại cho trẻ nhỏ về lâu về dài. Sau khi tìm hiểu nhiều nơi và thấy thông tin nhà thuốc Đỗ Minh Đường, được nhiều người review và feedback là hiệu quả mà lại an toàn cao nên mình quyết định đi khám tại đây và lấy thuốc điều trị luôn.Quả thật sau khi uống bài thuốc Viêm Họng Đỗ Minh, chỉ hơn 1 tháng bệnh của con đã gần như khỏi đến 90%. Đặc biệt, thuốc Nam ở đây được các lương y/bác sĩ nhà thuốc Đỗ Minh Đường bào chế sẵn thành dạng cao nên con uống rất dễ dàng, thuốc có mùi thơm nhẹ của thảo dược và hơi có vị ngọt nhẹ nên con rất hợp tác uống.”
[Viêm Họng Mãn Tính – Nhờ bài thuốc Nam Đỗ Minh Đường, Chị Hiền và Con được chữa khỏi]
https://www.youtube.com/watch?v=u7KB0EaSGX4Chị Phạm Minh Châu (27 tuổi – Hà Nội) chia sẻ: “Tôi đã bị bênh viêm xoang cũng nhiều năm nay rồi. Trước đó có đi khám và sử dụng thuốc Tây nhưng từ khi có bầu, sợ các loại thuốc đó có ảnh hưởng đến bé con trong bụng nên tôi quyết định chuyển qua dùng thuốc Nam của nhà thuốc gia truyền Đỗ Minh Đường, sử dụng một thời gian thì thấy hiệu quả thực sự”.
[Bà bầu 6 tháng nhờ bài thuốc Nam Đỗ Minh Đường đã chữa khỏi Viêm Xoang Sàng Mạn Tính]
[CHI TIẾT] Quy trình nhà thuốc Đỗ Minh Đường sơ chế và bào chế các bài thuốc gia truyền
Về quy trình bào chế, sơ chế thuốc ở nhà thuốc, lương y Tuấn chia sẻ: “Sau khi thu hoạch đủ những cây thuốc, dược liệu cần thì phải trải qua rất nhiều khâu và công đoạn. Việc đầu tiên đó là phải loại bỏ hết tạp chất (nấm mốc, mọt, sỏi, đất, cát,…) bám dính ở cây, tiếp đến là làm sạch dược liệu và bỏ đi hết những bộ phận không cần thiết để vị thuốc được chính xác và tinh khiết hơn.Ví dụ: Kim anh thì bỏ hạt, tang bì bỏ vỏ mỏng ở ngoài, ngưu tất bỏ đầu, cây hương phụ bỏ rễ, lá han và tỳ bà diệp thì phải bỏ lông bởi chúng có thể gây ho, ngứa do lông kích thích cổ họng,…Ngoài ra, trong cùng một loại thảo dược có thể tách ra để lấy các bộ phận sử dụng với những mục đích khác nhau, như cây kỷ tử tách vỏ, rễ và quả; cây trắc bá diệp thì tách lá và hạt,… Hơn nữa, việc loại bỏ những bộ phận không cần thiết ở thảo dược còn tránh được các mùi vị khó chịu và giúp cho việc bào chế được dễ dàng, thuận lợi, thu được tối đa dưỡng chất, tăng hiệu quả điều trị hơn.”Cụ thể sơ chế dược liệu sẽ bao gồm các công đoạn sau:
- Rửa thật sạch với nước: Thảo dược sẽ được mang đi sơ chế cẩn thận, đặc biệt là đối với phần rễ cây và củ phải loại bỏ hết phần đất cát, mối, mọi, sỏi,… Một số loại dược liệu xốp, giòn thì sẽ dùng nước sạch để rửa nhanh tránh làm mất đi phần hoạt chất quan trọng có trong dược liệu.
- Tách bỏ vỏ: Đối với các loại dược liệu có rễ, thân, củ cần phải tách bỏ phần vỏ bên ngoài, giữ lấy phần lõi bên trong để làm thuốc.
- Chắt/thái lát: Các loại rễ, thân, lá, cả bản to sẽ dùng dao hoặc máy cắt thái chuyên dụng để thái thành lát phiến mỏng hoặc thành khúc.
- Sấp, phơi khô: Thảo dược sau khi sơ chế sạch sẽ được đem phơi trong điều kiện tự nhiên như phơi nắng, phơi sương, gió,… hoặc mang đi sấy bằng lò ở nhiệt độ cao để có thể bẻ gãy các liên kết cơ học, hóa học khó hấp thu.
Bào chế thuốc là công đoạn tiếp theo sau khi sơ chế xongKhi đã sơ chế xong, các loại dược liệu sẽ được lương y/bác sĩ đem đi sao tẩm gừng, muối, rượu, giấm,… Tiếp đó là sao vàng dược liệu ở một mức độ nhất định và để nguội rồi bảo quan theo từng loại riêng biệt.Tiếp theo là đến công đoạn bào chế dạng cao thuốc, quy trình bào chế sẽ được tiến hàng bài bản theo trình tự các bước như sau:
- Bước 1: Dược liệu sau khi đã được sơ chế, đem đi sấy khô sẽ được mang ra cân đo đong đếm theo chuẩn TỶ LỆ VÀNG phù hợp với mức độ bệnh và thể trạng của từng bệnh nhân.
- Bước 2: Bỏ tất cả các nguyên liệu vào nồi rồi thêm một lượng nước sạch vừa đủ, sau đó cho lên bếp sắc với lửa lớn.
- Bước 3: Chiết thuốc và lấy hết các tinh chất từ những vị thuốc ở dạng loãng. Quá trình này sẽ diễn ra khoảng 23 tiếng.
- Bước 4: Sau quá trình chiết để thu được dịch sẽ tiến hành chuyển qua giao đoạn cô đặc trong 48 giờ. Thành phẩm thu được với độ cô đặc đạt khoảng từ 20-22%, cao dẻo, mịn, có màu nâu. Không bị vón cục, không bị cháy khê hay mùi chua và có mùi thơm của thảo dược.
- Bước 5: Cao thuốc sau khi cô đặc được để nguội bớt rồi chuyển qua khâu đóng gói, bảo quản ở trong các hũ thủy tinh đã qua khử trùng, đậy nắp kín, dán bao bì cho sản phẩm. Sau đó thuốc sẽ được đưa về cơ sở của nhà thuốc Đỗ Minh Đường tại TP. HCM và Hà Nội.
Qua chất lượng, hiệu quả chữa bệnh vượt trội trong chẩn đoán và khám chữa bệnh cũng như những nỗ lực cải tiến không ngừng để tối ưu dạng thức bào chế mang đến các bài thuốc an toàn, chất lượng nhất đã giúp cho nhà thuốc Đỗ Minh trở thành một địa chỉ chuyên Chẩn trị Y học cổ truyền uy tín hàng đầu và là địa chỉ đáng tin cậy cho bệnh nhân trên khắp cả nước. Ngoài sự đánh giá cao của các chuyên gia đầu ngành, giới truyền thông và của các bệnh nhân, nhà thuốc gia truyền 5 đời Đỗ Minh Đường còn nhận được sự ghi nhận, vinh danh bởi những danh hiệu, giải thưởng lớn trong suốt những năm vừa qua. Điển hình là đoạt danh hiệu Cúp Vàng “Sản phẩm tin cậy – Dịch vụ hoàn hảo – Nhãn hiệu ưa dùng” vào năm 2017 và đạt “Top 20 thương hiệu nổi tiếng năm 2020”.Với câu khẩu lệnh: “Vì bệnh nhân tận tâm phục vụ” nhà thuốc Đỗ Minh Đường lấy đó làm kim chỉ nam để không ngừng cải thiện và cam kết sẽ cố gắng, nỗ lực từng ngày mang tới cho người bệnh những giải pháp chăm sóc sức khỏe cũng như chất lượng dịch vụ tối ưu và tốt nhất.Mọi thông tin liên hệ cũng như mong muốn giải đáp thắc mắc, đặt lịch thăm khám MIỄN PHÍ bởi chuyên gia, lương y nhà thuốc, vui lòng truy cập theo địa chỉ sau:
Array
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!