Bệnh Phong Ngứa

Bệnh phong ngứa là bệnh là bệnh lý da liễu không còn xa lạ hiện nay nổi bật với các triệu chứng là mẩn đỏ ngứa ngáy da trên diện rộng. Theo đó, chứng bệnh này có thể xuất hiện ở cả người trưởng thành lẫn trẻ nhỏ, không phân biệt nam hay nữ.

Hiện nay bệnh phong ngứa đang được phân chia thành hai nhóm là mãn tính và cấp tính:

• Phong ngứa cấp tính: Thường chỉ kéo dài trong khoảng vài tuần, các triệu chứng ngứa và mẩn đỏ không quá nghiêm trọng có thể tự thuyên giảm.
•  Phong ngứa mãn tính: Thông thường sẽ kéo dài tới vài tháng hoặc cả năm, bệnh có tính tái phát theo chu kỳ kéo dài dai dẳng khiến bệnh nhân vô cùng khó chịu.

Có rất nhiều yếu tố gây ra bệnh phong ngứa, trong đó phổ biến nhất phải kể tới những nguyên nhân sau đây:

• Gan bị suy giảm chức năng: Vai trò hoạt động của gan chính là nơi đào thải thanh lọc các độc tố khỏi cơ thể.  Tuy nhiên, khi xảy ra các vấn đề trục trặc làm suy giảm chức năng hoạt động, gan sẽ bộc phát sự bất thường nên làn da. Khi này độc tố bị tích tụ ở dưới da sẽ chuyển thành dạng mẩn ngứa ửng đỏ và dễ dàng lan rộng ra khắp cơ thể. Về lâu dài bệnh tình sẽ càng trở nên nghiêm trọng hơn.
• Gen di truyền: Thực tế, phong ngứa hoàn toàn có khả năng di truyền từ cha mẹ, ông bà sang con cháu. Đặc biệt, phụ nữ mang thai nếu mắc phong ngứa khả năng con sau khi chào đời sẽ bị bệnh rất cao so với những đứa trẻ thông thường khác. Khi Người Mẹ hấp thụ lượng gạo quá lớn so với tiêu chuẩn bệnh càng sớm phát triển ở bé.
• Quá mẫn cảm với thuốc: Đây cũng là một nguyên nhân khá thường gặp gây ra bệnh phong ngứa hiện nay. Khi sử dụng một loại thuốc nào đó trong thời gian dài, những người có cơ địa mẫn cảm sẽ dễ bị kích ứng, cơ thể sản sinh ra các phản ứng quen thuộc như nổi mẩn phát ban toàn thân ngứa rát và sưng đỏ da. Trong đó, nhóm thuốc xương khớp, điều trị bệnh lý liên quan tới huyết áp hoặc mất ngủ sẽ có nguy cơ gây dị ứng cao nhất.
• Bị vi khuẩn tấn công: Khi cơ thể bị tấn công bởi các loại khuẩn gây ra viêm gan C, viêm gan B, các bệnh lý ở đường hô hấp đều có khả năng bị phong ngứa khá cao. Tình trạng này có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi người bệnh không sớm áp dụng các biện pháp điều trị.
• Dị ứng thực phẩm: Cùng với dị ứng thuốc, dị ứng thực phẩm cũng có nguy cơ gây ra bệnh phong ngứa. Cụ thể những nhóm đồ ăn được chế biến sẵn, có nhiều chất bảo quản, tẩm ướp các loại gia vị cay nóng, khi nạp vào lượng lớn sẽ gây tích tụ độc tố, gan không đào thải kịp và sẽ hình thành nên phong ngứa.

Phong ngứa có thể xuất hiện ở bất cứ lứa tuổi hay giới tính nào. Tuy nhiên, những trường hợp có nguy cơ mắc bệnh cao nhất phải kể tới gồm:

• Trẻ nhỏ có sức đề kháng, cơ thể chưa đủ khả năng miễn dịch.
• Người cao tuổi, phụ nữ đang mang thai hoặc sau sinh cũng có nguy cơ mắc bệnh cao.
• Các trường hợp có cơ địa dễ bị dị ứng, mẫn cảm với nhiều yếu tố trong môi trường sống.
• Người bị suy giảm giảm chức năng gan.

Việc phát hiện sớm các triệu chứng của bệnh phong ngứa sẽ giúp bệnh nhân dễ dàng hơn trong quá trình điều trị. Cụ thể các dấu hiệu nhận biết cần quan tâm gồm:

• Làn da của bệnh nhân bắt đầu hình thành các vết mẩn nhỏ, có màu sắc trắng hoặc hồng, kích cỡ không quá lớn và nổi rải rác trên cơ thể, kèm theo biểu hiện khá ngứa.
• Theo thời gian mẩn ngứa càng ngày càng phát triển mạnh, kích thước lan rộng.
• Các cơn ngứa có diễn biến tương đối phức tạp, có thể xuất hiện đột ngột và tự dịu đi sau một lúc, nhưng sẽ tiếp tục tái phát nhiều lần khiến bệnh nhân vô cùng khó chịu.
• Bệnh nhân sẽ thấy càng cào gãi càng khiến cơn ngứa trở nên nghiêm trọng hơn. Làn da ngứa rát nặng, dễ xuất hiện nhiều vết trầy xước tổn thương. Tùy theo cơ địa và tình trạng bệnh của mỗi người, thời gian diễn ra các cơn ngứa sẽ có sự khác biệt.
• Khi bệnh đã kéo dài tới hơn tháng, khả năng cao phong ngứa đã chuyển sang giai đoạn mãn tính, gây cản trở tới nhiều hoạt động lao động học tập vui chơi giải trí của bệnh nhân.
• Đặc biệt, nếu các triệu chứng ngứa ngáy mẩn đỏ xuất hiện ở bộ phận sinh dục, vùng quanh mắt hoặc môi, điều này cho thấy bệnh đang có những cảnh báo nghiêm trọng.

Nếu điều trị sai cách hoặc chậm trễ bệnh phong ngứa có thể gây ra những biến chứng gì? Dưới đây là các ảnh hưởng cụ thể của bệnh:

• Do các cơn ngứa ngáy thường xuất hiện với tần suất liên tục, ngứa dữ dội lan khắp cơ thể, khiến bệnh nhân luôn trong cảm giác rất khó chịu. Điều này trực tiếp gây ảnh hưởng tới việc sinh hoạt, làm người bệnh ăn uống không ngon miệng, cản trở giấc ngủ và dễ tạo ra hành vi cào gãi da dẫn tới trầy xước tổn thương. Nếu vi khuẩn xâm nhập vào các vết thương này, da sẽ nhanh chóng bị nhiễm trùng, để lại các vết sẹo rất khó xóa mờ.
• Người bệnh nảy sinh tâm lý cáu gắt, thường xuyên tức giận bực bội, tính khí thay đổi thất thường, gây cản trở rất nhiều trong công việc và học tập.
• Ở những trường hợp nghiêm trọng hơn, bệnh nhân có thể bị phong ngứa tại vùng cổ họng. Khi này biến chứng thường gặp nhất chính là ngạt khí, khó thở thậm chí có khả năng đe dọa tới tính mạng của người bệnh.

Để có được phác đồ điều trị chi tiết nhất, bệnh nhân bắt buộc phải tới các bệnh viện để tiến hành thăm khám chẩn đoán.

Theo đó, bác sĩ trước tiên sẽ hỏi thăm bệnh nhân về các triệu chứng đang gặp phải. Các thông tin như: Thời điểm ban đầu xuất hiện mẩn ngứa, diện tích đang bị tổn thương trên da, tần suất các cơn ngứa xuất hiện cũng như những yếu tố liên quan tới việc sinh hoạt, ăn uống hoặc yếu tố di truyền trong gia đình.

Sau đó, người bệnh sẽ được yêu cầu thực hiện làm một số kiểm tra, xét nghiệm để có được kết quả đánh giá chính xác nhất về tình trạng bệnh hiện tại. Cụ thể là:

• Kiểm tra thuốc: Các bác sĩ sẽ đưa vào cơ thể bệnh nhân một liều lượng thuốc nhỏ để đánh giá, kiểm tra yếu tố bị dị ứng mẫn cảm với các thành phần có trong thuốc.
• Kỹ thuật xét nghiệm Panel: Thực hiện bằng cách xét nghiệm 107 dị nguyên phổ biến nhất thông qua mẫu máu của người bệnh. Từ đây, có thể tìm ra được nguyên nhân chính xác gây ra tình trạng phong ngứa kích ứng.
• Xét nghiệm lẩy da: Lẩy da cũng là một trong những kỹ thuật chẩn đoán bệnh phong ngứa, được ứng dụng rất nhiều tại các cơ sở y tế hiện nay. Phương pháp này thực hiện theo quy trình cho một số dị nguyên thường gặp nhất tiếp xúc với làn da, thông qua những phản ứng cụ thể trên cơ thể người bệnh sẽ có được kết luận về tình trạng đang gặp phải.
• Xét nghiệm huyết thanh: Thường chỉ áp dụng khi bác sĩ nghi ngờ bệnh nhân đã bị phong ngứa giai đoạn mãn tính. Cách thực hiện là lấy một lượng nhỏ huyết thanh của bệnh nhân, rồi lại tiêm ngược vào da để ghi nhận các phản ứng.

Hiện nay, các biện pháp điều trị bệnh phong ngứa đang được áp dụng phổ biến nhất là sử dụng thuốc Tây y, Đông y và những mẹo chữa trong dân gian. Kết hợp theo mẹo ăn uống, chăm sóc da tại nhà.

Thuốc Tây y điều trị bệnh phong ngứa

Thuốc Tây là lựa chọn của phần đông bệnh nhân hiện nay, nhằm chấm dứt nhanh chóng bệnh phong ngứa. Trong đó, những loại thuốc được sử dụng nhiều hơn cả gồm:

Nhóm thuốc chống dị ứng: Chủ yếu là các loại thuốc có khả năng kháng histamin, cho hiệu quả giảm ngứa ngáy, mẩn đỏ nhanh, hạn chế các tổn thương lan rộng trên cơ thể. Những thuốc này sử dụng kết hợp cùng nhóm khác hoặc uống riêng lẻ tùy vào chỉ dẫn riêng của các bác sĩ.

• Dạng thuốc uống: Có thể sử dụng Cetirizin hoặc Loratadin.
• Thuốc nhỏ, xịt mũi: Bệnh nhân thường sẽ được yêu cầu dùng Azelastin, Olopatadin.

Nhóm thuốc ngừa mẫn cảm: Nhằm kiểm soát các phản ứng dị ứng quá mẫn trên da, nhóm thuốc ngừa mẫn cảm sẽ được chỉ định khá phổ biến trong các phác đồ. Theo đó, khi thuốc đi vào cơ thể sẽ nhanh chóng phát huy cơ chế kìm hãm nồng độ kháng thể, bất hoạt kháng thể IgE tự do một cách hiệu quả.

• Thuốc cho khả năng kháng Thromboxane A2.
• Thuốc có tác dụng kháng lại Cytokine của tế bào Lympho
• Nhóm kháng IgE.

Nhóm thuốc Corticoid: Nếu bệnh nhân đã có các dấu hiệu phong ngứa chuyển sang giai đoạn nghiêm trọng hơn, bệnh ngày càng chuyển biến xấu, lúc này nhóm thuốc Corticoid bắt buộc phải sử dụng. Với cơ chế tác động mạnh mẽ, nhanh chóng của thuốc lên làn da, các dấu hiệu ngứa ngáy mẩn đỏ tổn thương đều sẽ được đẩy lùi rõ rệt.

Những thuốc thuộc nhóm Corticoid được dùng thường xuyên nhất tại các cơ sở hiện nay gồm:

• Budesonid và Fluticason sử dụng theo dạng hít.
• Triamcinolon, Flucinar có trong một số sản phẩm kem bôi đặc trị.
• Mometason, Budesoinide dùng theo cách nhỏ trực tiếp vào mũi.

Tuy cho hiệu quả cao, nhưng nhóm thuốc Corticoid không được sử dụng quá một tuần. Nếu bệnh nhân tùy ý lạm dụng tại nhà, nguy cơ xảy ra các tác dụng phụ nguy hiểm tới sức khỏe tổng thể là rất cao.

Thuốc Đông y

Y học cổ truyền có các bài thuốc điều trị bệnh phong ngứa từ nhiều dược liệu quý hiếm trong thiên nhiên, áp dụng được với mọi đối tượng bệnh nhân, có thể tham khảo những bài thuốc nổi bật như:

Bài thuốc số 1:

• Vị thuốc: Dây kim ngân, cỏ nhọ nồi, thục địa.
• Cách sử dụng: Bệnh nhân đem thuốc đi rửa sạch, sau đó cho thuốc vào trong ấm sắc cùng với 1 lít nước. Cho đến khi sôi cạn bớt, nước thuốc còn khoảng 1/3 sẽ lấy ra để uống hết ngay trong ngày.

Bài thuốc số 2:

• Vị thuốc: Lá đơn đỏ, vỏ núc nác, kim ngân hoa.
• Cách sử dụng: Cho khoảng 7 bát con nước vào ấm sắc cùng với các vị thuốc đã chuẩn bị. Đến khi nước thuốc còn khoảng hai bát con, bệnh nhân dừng sắc và lấy ra chia thành ba bữa, uống đều đặn vào các buổi sáng, trưa, tối.

Bài thuốc số 3:

• Vị thuốc: Cam thảo, kinh giới, xà sàng tử, đại phi dương, đại hoàng, địa du, phèn phi, khổ sâm.
• Cách sử dụng: Các nguyên liệu đem rửa sạch rồi cho vào ấm, nấu sôi với một lượng nước vừa đủ trong khoảng 20 phút. Phần nước thu được sẽ đem ngâm rửa những vùng da đang phong ngứa.

Ngoài ra, bệnh nhân cũng cần kết hợp các biện pháp vệ sinh, chăm sóc thân thể sạch sẽ hàng ngày. Sử dụng quần áo thấm hút tốt, không bó chặt vào cơ thể. Nên có chế độ dinh dưỡng phù hợp lành mạnh, ăn nhiều rau củ quả và uống nước lọc, hạn chế tối đa việc sử dụng các món ăn nhiều gia vị đồ cay nóng, nhiều muối hoặc đường.

Mẹo dân gian

Các mẹo điều trị bệnh phong ngứa trong dân gian thường sử dụng những nguyên liệu tự nhiên dễ kiếm dễ thực hiện như:

Lá tía tô:

• Bệnh nhân chuẩn bị một nắm lá tía tô già, rửa sạch, loại bỏ hết lá hỏng.n Đem ngâm với nước muối pha loãng trong khoảng 10 - 15 phút.
• Tiếp theo, đem phần lá đi giã nát hoặc có thể sử dụng máy xay để ép lấy phần nước cốt.
• Nước cốt lá tía tô sẽ uống trực tiếp, còn phần bã bạn nên giữ lại, bọc bằng một chiếc khăn mỏng và sạch, chà xát nhẹ nhàng lên các vùng đang bị tổn thương.
• Cách làm này nên duy trì mỗi ngày một lần để dịu các triệu chứng mẩn ngứa.

Là chè tươi:

• Chuẩn bị một lượng vừa đủ lá chè tươi, đem rửa sạch cho hết bụi bẩn rồi bỏ vào ấm.
• Thêm vào ấm 3 - 4 lít nước sạch, nấu sôi trong khoảng 15 phút.
• Phần nước hòa ra với nước sạch để tắm toàn thân còn bã chè vò nhẹ để chà xát lên da. Nên tắm nước lá chè mỗi ngày một lần sẽ thấy bệnh thuyên giảm rõ rệt.

Lá khế tươi:

• Cần có một nắm lá khế tươi bánh tẻ, rửa và ngâm với nước muối.
• Đợi cho ráo hết nước sẽ mang lá khế đi sao vàng.
• Là khế sao xong sẽ bọc lại bằng một chiếc khăn mỏng sạch và chườm nhẹ nhàng lên vùng da đang ngứa ngáy, bệnh nhân lúc này thấy dễ chịu hơn rất nhiều.

Có rất nhiều cách để phòng ngừa bệnh phong ngứa, một số biện pháp được áp dụng nhiều nhất hiện nay gồm:

• Luôn giữ vệ sinh cơ thể sạch sẽ, giữ ấm toàn thân khi thời tiết chuyển lạnh.
• Với những người có cơ địa mẫn cảm, không dùng những thực phẩm dễ dàng gây kích ứng, các loại đồ uống có cồn hoặc chất kích thích.
• Không tự ý kê đơn các loại thuốc điều trị bệnh tại nhà.
• Ăn uống khoa học, bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể thông qua thịt cá và các loại rau củ quả. Uống đủ 2 lít nước lọc mỗi ngày hoặc kết hợp thêm sinh tố nước ép trái cây tươi.
• Đảm bảo không gian sống sạch sẽ thoáng mát, không bị tích tụ bụi bẩn hoặc các loại nấm mốc.
• Nên tập luyện thể dục thể thao thường xuyên nhằm tăng cường hệ miễn dịch tổng thể, kích thích đào thải hết độc tố các chất gây hại ra bên ngoài.

Bệnh phong ngứa là một trong những chứng bệnh không thể chủ quan xem nhẹ, cần sớm có các biện pháp điều trị phù hợp theo chỉ dẫn của bác sĩ. Tuân thủ đúng các liệu trình thuốc và cách vệ sinh thân thể hàng ngày, ăn uống nghỉ ngơi điều độ sẽ giúp bệnh thuyên giảm nhanh chóng nhất.