Chiếu hồng ngoại

Trong những năm gần đây, “chiếu hồng ngoại” trở thành cụm từ quen thuộc với nhiều người quan tâm đến sức khỏe. Dù là trong phòng vật lý trị liệu, các spa thư giãn hay tại nhà, công nghệ này đang được ứng dụng rộng rãi với lời hứa hẹn “thư giãn – giảm đau – hỗ trợ lưu thông máu”. Tuy nhiên, đằng sau ánh sáng đỏ ấm áp ấy là cả một nền tảng khoa học và nguyên lý trị liệu được Đông – Tây y lý giải rất khác nhau. Lương y Nguyễn Tùng Lâm – Phó Giám đốc chuyên môn nhà thuốc Đỗ Minh Đường TP.HCM chia sẻ: “Chiếu hồng ngoại không phải phép màu, nhưng nếu hiểu đúng và dùng đúng, nó là người bạn đồng hành rất tốt trong phục hồi và chăm sóc sức khỏe.”

1. Hiểu đúng về chiếu hồng ngoại

Hồng ngoại là dạng bức xạ nhiệt trong phổ ánh sáng, nằm ngoài vùng nhìn thấy bằng mắt thường. Khi tác động lên cơ thể, tia hồng ngoại có khả năng xuyên sâu vào da từ 2 – 5 cm, tạo ra hiệu ứng nhiệt cục bộ giúp giãn mạch máu, tăng lưu thông khí huyết và kích thích quá trình trao đổi chất ở tế bào.

Theo y học hiện đại, hiệu quả của chiếu hồng ngoại chủ yếu đến từ tác dụng nhiệt: vùng được chiếu sẽ nóng lên, làm tăng tuần hoàn máu, giảm co thắt cơ, giảm đau và đẩy nhanh quá trình hồi phục mô tổn thương. Chính vì vậy, liệu pháp này được ứng dụng rộng rãi trong điều trị các bệnh lý cơ – xương – khớp, viêm dây thần kinh, đau vai gáy, thoái hóa cột sống, hoặc phục hồi sau chấn thương.

2. Góc nhìn của Đông y: Khi “hồng ngoại” gặp “dương khí”

Đông y quan niệm, con người khỏe mạnh khi âm dương cân bằng, khí huyết lưu thông. Nhiều chứng bệnh – đặc biệt là đau nhức, tê mỏi – thường do “hàn thấp ngưng trệ”, tức là lạnh làm khí huyết tắc nghẽn. Khi chiếu hồng ngoại, hơi ấm thấm sâu vào kinh lạc, giúp tán hàn, hoạt huyết, thông lạc. Theo lương y Lâm, “Cái hay của hồng ngoại là hỗ trợ khử tà bằng nhiệt, tương tự nguyên lý dùng cứu ngải trong Đông y, nhưng hiện đại và dễ kiểm soát hơn.”

Trong Đông y, chiếu hồng ngoại có thể coi như một dạng “ngoại trị pháp” – tức trị bệnh từ bên ngoài, song hành với “nội trị pháp” là dùng thuốc hoặc châm cứu. Khi kết hợp cả hai, hiệu quả đạt được sẽ nhanh và sâu hơn. “Lâm tui nói thật, nhiều bệnh nhân đau khớp gối, viêm xoang hay trào ngược dạ dày mạn tính, nếu chỉ uống thuốc mà bỏ qua việc điều hòa khí huyết bên ngoài thì hồi phục sẽ chậm lắm” – lương y Lâm chia sẻ thêm.

3. Ứng dụng chiếu hồng ngoại trong trị liệu

Hiện nay, chiếu hồng ngoại được ứng dụng trong nhiều liệu trình khác nhau, có thể kể đến:

• Giảm đau cơ – khớp: Với các trường hợp đau vai gáy, thoái hóa cột sống, đau thần kinh tọa, chiếu hồng ngoại giúp giảm co cứng, hỗ trợ vận động linh hoạt hơn.
• Phục hồi sau chấn thương: Nhiệt lượng từ tia hồng ngoại giúp mô cơ tái tạo nhanh, giảm sưng và bầm tím.
• Thư giãn tinh thần: Khi chiếu hồng ngoại toàn thân hoặc tại vùng gáy – lưng, cơ thể tiết endorphin – hormone hạnh phúc, giúp giảm stress và cải thiện giấc ngủ.
• Hỗ trợ điều trị hô hấp – tiêu hóa: Với bệnh nhân viêm xoang, trào ngược, hoặc rối loạn tiêu hóa do lạnh, chiếu hồng ngoại vùng ngực hoặc bụng giúp “tán hàn”, làm ấm Tỳ Vị, dễ chịu rõ rệt.

4. Những điều cần lưu ý khi sử dụng

Lương y Nguyễn Tùng Lâm lưu ý: “Chiếu hồng ngoại tuy là phương pháp an toàn, nhưng dùng không đúng cũng có thể gây bỏng nhiệt hoặc làm nặng thêm tình trạng viêm.” Dưới đây là một vài lưu ý quan trọng:

1. Không chiếu trực tiếp lên vùng da tổn thương, có vết thương hở hoặc viêm cấp tính.
2. Thời gian chiếu trung bình 15 – 20 phút/lần, tránh để quá lâu gây bỏng rát.
3. Khoảng cách đèn chiếu từ 30 – 50 cm, điều chỉnh sao cho ấm dễ chịu.
4. Không dùng cho phụ nữ mang thai vùng bụng, người có bệnh lý tim mạch nặng hoặc đang sốt cao.
5. Kết hợp chiếu hồng ngoại với xoa bóp, châm cứu hoặc dùng thuốc Đông y để tăng hiệu quả phục hồi.

5. Liệu pháp hồng ngoại – Cầu nối giữa Đông và Tây y

Điều đáng quý là chiếu hồng ngoại đã trở thành “cầu nối mềm” giữa hai nền y học. Nếu Tây y xem đó là trị liệu vật lý – kích thích sinh lý mô cơ, thì Đông y coi đó là phương tiện dẫn khí, khử hàn, khai thông huyệt đạo. Khi phối hợp hài hòa, cả hai đều hướng đến một mục tiêu chung: phục hồi khả năng tự chữa lành của cơ thể.

Ở nhà thuốc Đỗ Minh Đường, liệu pháp chiếu hồng ngoại thường được kết hợp trong phác đồ điều trị xương khớp, thoát vị, đau dây thần kinh, hoặc phục hồi tiêu hóa. Đây chính là minh chứng sống động cho phương châm “Nam dược trị Nam nhân” – dùng những phương pháp tự nhiên, an toàn, phù hợp thể tạng người Việt để trị bệnh người Việt.

6. Kết luận: Ánh sáng nhỏ – Hiệu quả lớn

Chiếu hồng ngoại không chỉ là công nghệ vật lý trị liệu, mà còn là minh chứng cho triết lý “bổ chính – khu tà” trong y học cổ truyền. Khi sử dụng đúng cách, ánh sáng ấy giúp khơi dậy dương khí, tăng cường lưu thông khí huyết, xoa dịu đau nhức, đồng thời nuôi dưỡng sức khỏe bền vững từ bên trong.

Lương y Nguyễn Tùng Lâm nhắn gửi: “Công nghệ hiện đại chỉ là công cụ, cốt lõi vẫn là hiểu cơ thể mình và chọn phương pháp điều hòa phù hợp. Cơ thể con người vốn là một cỗ máy tự chữa lành kỳ diệu, ta chỉ cần đánh thức nó đúng cách.”

Nếu bạn đang quan tâm đến liệu pháp chiếu hồng ngoại hoặc muốn được tư vấn chuyên sâu về các phương pháp trị liệu Đông – Tây y kết hợp, có thể liên hệ trực tiếp với lương y Nguyễn Tùng Lâm qua messenger hoặc zalo 0938449768 để được hướng dẫn cụ thể, tận tình và đúng tình trạng sức khỏe của mình.