Châm cứu

Nhắc đến Đông y, hình ảnh đầu tiên nhiều người nghĩ tới chính là châm cứu – những mũi kim mảnh khảnh nhưng ẩn chứa sức mạnh điều hòa khí huyết, khai thông kinh lạc, giúp cơ thể tự phục hồi. Dù đã có lịch sử hơn 2.000 năm, châm cứu vẫn giữ vai trò quan trọng trong y học hiện đại, được WHO công nhận là phương pháp hỗ trợ điều trị hiệu quả cho hơn 40 loại bệnh. Theo lương y Nguyễn Tùng Lâm – Phó Giám đốc chuyên môn nhà thuốc Đỗ Minh Đường TP.HCM, “Châm cứu là nghệ thuật tác động lên cơ thể bằng cách ‘dẫn khí’ thay vì ‘ép triệu chứng’, nên hiệu quả của nó vừa sâu vừa bền.”

1. Nguyên lý châm cứu – Khi kim dẫn đường cho khí huyết

Theo y học cổ truyền, cơ thể con người vận hành nhờ sự lưu thông của khí huyết qua hệ thống kinh lạc. Khi kinh lạc bị tắc – do hàn, thấp, nhiệt, phong – sẽ sinh ra đau, tê, yếu, hoặc bệnh lý tại cơ quan tương ứng. Châm cứu chính là phương pháp dùng kim tác động vào huyệt vị để điều hòa âm dương, khai thông khí huyết, giúp cơ thể phục hồi cân bằng tự nhiên.

Lương y Lâm giải thích thêm: “Châm là dùng kim đâm vào huyệt, cứu là dùng nhiệt (thường từ ngải cứu) để bổ sung dương khí. Hai kỹ thuật này có thể dùng riêng hoặc phối hợp. Cứu giúp tán hàn, ôn kinh; châm giúp hành khí, hoạt huyết. Kết hợp lại, vừa khu tà vừa bổ chính – đó chính là ‘công bổ kiêm trị’ mà Đông y luôn nhấn mạnh.”

2. Hiệu quả châm cứu dưới góc nhìn y học hiện đại

Không chỉ Đông y, y học hiện đại cũng đã chứng minh châm cứu có cơ sở khoa học rõ ràng. Khi kim châm vào huyệt, cơ thể phản ứng bằng cách kích hoạt hệ thần kinh, tăng tiết endorphin (chất giảm đau tự nhiên), cải thiện lưu thông máu và cân bằng các hoạt động thần kinh trung ương. Nhờ đó, châm cứu có thể:

• Giảm đau cơ – khớp, đau thần kinh, đau đầu, đau cổ vai gáy.
• Điều hòa hệ thần kinh tự chủ – giúp giảm stress, cải thiện giấc ngủ, hỗ trợ điều trị trầm cảm nhẹ.
• Hỗ trợ phục hồi sau tai biến, liệt mặt, co giật, rối loạn vận động.
• Điều hòa hoạt động tiêu hóa, hô hấp, sinh lý và nội tiết tố.

Các nghiên cứu gần đây tại Nhật Bản và Hàn Quốc còn chỉ ra rằng châm cứu kích thích sản sinh serotonin và dopamin – hai hormone ảnh hưởng đến tâm trạng, giúp bệnh nhân giảm lo âu, ngủ sâu và tinh thần ổn định hơn.

3. Khi nào nên dùng châm cứu?

Theo kinh nghiệm hơn 20 năm hành nghề, lương y Nguyễn Tùng Lâm cho biết châm cứu phù hợp với nhiều bệnh lý mạn tính, đặc biệt là các chứng “tắc nghẽn” hoặc “khí huyết bất hòa”. Một số trường hợp điển hình gồm:

• Thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, đau dây thần kinh tọa.
• Liệt mặt, rối loạn tiền đình, đau nửa đầu.
• Mất ngủ, căng thẳng thần kinh, mệt mỏi mãn tính.
• Rối loạn tiêu hóa, trào ngược dạ dày, hội chứng ruột kích thích.
• Rối loạn kinh nguyệt, đau bụng hành kinh, yếu sinh lý.

“Nhiều người tìm đến châm cứu khi bệnh đã nặng, hy vọng kim châm là ‘thần dược’. Thật ra, châm cứu là phương pháp điều hòa, không thay thế được thuốc hay phẫu thuật, nhưng lại là chìa khóa giúp cơ thể tự cân bằng – điều mà thuốc Tây ít khi làm được.” – Lương y Lâm nói thêm.

4. Châm cứu và “Công bổ kiêm trị” – Triết lý điều trị toàn diện của Đỗ Minh Đường

Điểm khác biệt trong châm cứu tại Đỗ Minh Đường nằm ở việc không tách rời giữa trị và dưỡng. Lương y Lâm chia sẻ: “Châm cứu là trị phần ‘ngọn’ – thông kinh hoạt lạc, giảm đau. Nhưng để bền, phải kết hợp thuốc Nam để ‘bổ chính khu tà’, phục hồi tạng phủ và dưỡng gân cốt từ bên trong.”

Chính vì vậy, phác đồ điều trị tại Đỗ Minh Đường luôn kết hợp châm cứu – bấm huyệt – thuốc Nam – vật lý trị liệu hồng ngoại. Cách kết hợp này mang tinh thần “công bổ kiêm trị”, nghĩa là vừa loại bỏ nguyên nhân gây bệnh (tà khí), vừa củng cố chính khí giúp cơ thể tự cân bằng. Nhờ đó, bệnh nhân không chỉ hết đau mà còn khỏe hơn, ăn ngon, ngủ yên và hạn chế tái phát.

5. Quy trình châm cứu tại Nhà thuốc Đỗ Minh Đường – Bài bản, an toàn và cá nhân hóa

Mỗi ca châm cứu tại Đỗ Minh Đường đều được thực hiện dưới tay nghề của các lương y có chuyên môn cao, nhiều năm kinh nghiệm trong y học cổ truyền. Quy trình gồm 4 bước chuẩn chỉnh:

1. Thăm khám – Bắt mạch: Xác định thể bệnh, vị trí tắc nghẽn, mức độ đau để chọn huyệt phù hợp.
2. Châm kim: Dùng kim vô trùng, độ sâu và góc độ điều chỉnh theo từng vùng, đảm bảo an toàn tuyệt đối.
3. Lưu kim: Giữ kim khoảng 15–20 phút để kích hoạt dòng khí, giúp năng lượng lưu thông ổn định.
4. Kết hợp bấm huyệt, chiếu hồng ngoại: Tăng hiệu quả thông khí huyết và thư giãn cơ hoàn toàn.

Người bệnh thường cảm thấy ấm nhẹ, tê tê tại chỗ châm – đó là dấu hiệu khí huyết bắt đầu vận hành. Sau buổi trị liệu, cơ thể thư giãn, giảm đau rõ rệt và cảm giác khoan khoái kéo dài nhiều giờ.

6. Lưu ý quan trọng khi châm cứu

Dù là phương pháp an toàn, châm cứu cũng cần được thực hiện đúng kỹ thuật và đúng chỉ định:

1. Không tự ý châm cứu tại nhà nếu chưa có chuyên môn.
2. Không châm khi đang sốt cao, mệt lả, mất máu hoặc phụ nữ có thai (đặc biệt vùng bụng – thắt lưng).
3. Không nên ăn no hoặc để bụng quá đói trước khi châm.
4. Sau châm cần nghỉ ngơi, tránh tắm ngay hoặc ra gió lạnh.

7. Châm cứu – “Lấy cái tĩnh trị cái động”

Châm cứu là phương pháp lấy “tĩnh” (kim, hơi thở, ý niệm) để điều “động” (khí huyết, thần trí). Nó không chỉ là kỹ thuật y học mà còn là triết lý sống: chậm lại, cảm nhận cơ thể, điều hòa nội tâm. Khi tâm – thân đồng nhất, bệnh tật mới thực sự lui xa.

Lương y Nguyễn Tùng Lâm đúc kết: “Y học cổ truyền dạy ta trị bệnh bằng cách ‘khai thông’ – không phải chỉ dập triệu chứng. Châm cứu là một trong những cách nhẹ nhàng nhất để cơ thể tự nói tiếng nói chữa lành của chính nó.”

Nếu bạn đang muốn tìm hiểu sâu hơn về châm cứu hoặc cần được thăm khám trực tiếp, có thể liên hệ với lương y Nguyễn Tùng Lâm – nhà thuốc Đỗ Minh Đường TP.HCM qua messenger hoặc zalo 0938449768. Đội ngũ y sĩ tại đây sẽ tư vấn, hướng dẫn cụ thể phương pháp châm cứu phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn – tận tâm, đúng chuyên môn và luôn đặt y đức lên hàng đầu.