Thoái hóa khớp gối ở người già: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Thoái hóa khớp gối ở người già là một trong những bệnh lý dễ gặp nhất khi bước vào giai đoạn trung niên trở đi. Nó gây ra những cơn đau nhức khó chịu khiến người bệnh khó khăn trong việc di chuyển, vận động. Vậy, thoái hóa khớp gối ở người già có nguyên nhân do đâu và điều trị thế nào, chúng ta cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Thoái hóa khớp gối ở người già là gì? Triệu chứng nhận biết

Thoái hóa khớp gối là tình trạng lão hóa, tổn thương của xương, sụn khớp, khiến khớp gối không còn giữ được chức năng và trạng thái vốn có. Đây là căn bệnh phổ biến ở người cao tuổi, theo thống kê của ngành y tế, có đến 10% người già bị thoái hóa khớp gối.

Nhận biết thoái hóa khớp gối ở người già có thể thông qua triệu chứng lâm sàng hay cận lâm sàng. Chỉ cần nhận định được các dấu hiệu sau thì bạn sẽ biết được mình có mắc bệnh hay không.

Triệu chứng lâm sàng

Triệu chứng lâm sàng là những triệu chứng có thể nhận biết thông qua mắt thường hay cảm nhận của người bệnh. Theo đó, thoái hóa khớp gối ở người già có triệu chứng sau:

• Đau là dấu hiệu dễ nhất biết nhất của bệnh thoái hóa khớp gối. Đôi khi những cơn đau đến rất bất chợt khiến người bệnh phải cố gắng chịu đựng. Cơn đau khớp gối do thoái hóa có dấu hiệu ngày càng tăng theo thời gian, nhất là khi thay đổi thời tiết bệnh sẽ càng biểu hiện rõ.
• Hoạt động và chức năng của khớp gối bị giảm khi bị đau.
• Khi cử động, di chuyển, khớp gối của người già phát ra tiếng kêu lạo xạo, nhất là khi đứng lên ngồi xuống, gập gối.
• Thoái hóa khớp gối ở người già gây ra dấu hiệu cứng khớp, nhất là vào buổi sáng khi ngủ dậy. Lúc này người bệnh cần nghỉ ngơi, xoa bóp một lúc khớp mới mềm mại bình thường trở lại.
• Cảm giác khớp gối mỏi thường xuyên, khiến người bệnh thường xuyên phải co duỗi gối.
• Một số phản ứng viêm, sưng, nóng đỏ khớp gối cũng là triệu chứng của thoái hóa khớp gối ở người già.
• Biến dạng khớp: Dấu hiệu này xuất hiện khi bệnh ở giai đoạn nặng, khớp gối bị thoái hóa nghiêm trọng.
• Một số dấu hiệu ít nhận biết đó là người bệnh cảm thấy mệt mỏi, chán ăn, giảm cân,…

Triệu chứng cận lâm sàng thoái hóa khớp gối ở người già

Các triệu chứng cận lâm sàng được phát hiện khi thăm khám, chụp X-quang như:

• Khe hẹp của khớp gối bị biến đổi, rộng hơn so với cấu trúc bình thường của sụn khớp.
• Hiện tượng gai xương mọc ở hai bên bờ khớp gối (có thể là nhiều hay ít gai tùy mức độ bệnh nặng hay nhẹ).

Nguyên nhân thoái hóa khớp gối ở người cao tuổi

Nguyên nhân chính gây thoái hóa khớp gối ở người già đó là vấn đề tuổi tác. Khi tuổi càng cao, tiến trình lão hóa diễn ra càng mạnh, các bộ phận trong cơ thể sẽ suy yếu đi và gây bệnh. Bên cạnh đó, thoái hóa khớp gối còn do một số nguyên nhân sau:

• Làm việc quá sức: Khi làm việc nặng nhọc, khớp gối bị chèn ép, tổn thương gây đau nhức.
• Bẩm sinh: Những người bị dị tật bẩm sinh sẽ khiến hình thái khớp gối bị thay đổi. Đây là một trong những nguyên nhân thoái hóa khớp gối ở người già khó khắc phục, cần sự can thiệp của bác sĩ.
• Chấn thương: Những tai nạn trong lao động, giao thông, đặc biệt là người cao tuổi dễ bị ngã, mà khi ngã dễ làm tổn thương khớp gối.
• Béo phì: Thừa cân khiến trọng lượng cơ thể tạo áp lực lớn lên khớp gối, lâu dần dẫn đến thoái hóa.
• Rối loạn nội tiết: Nội tiết thay đổi do mãn kinh có thể gây ra các bệnh lý về xương khớp.
• Dinh dưỡng: Cơ thể thiếu chất dinh dưỡng sẽ ảnh hưởng đến xương khớp, tăng nguy cơ loãng xương, thoái hóa khớp gối.
• Một số bệnh lý xương khớp: Người già bị gout, viêm khớp, viêm khớp dạng thấp… cũng là nguyên nhân gây bệnh.

Thoái hóa khớp gối có nguy hiểm không? Có chữa khỏi được không?

Thoái hóa khớp gối không chỉ gây hạn chế vận động, đau nhức khó chịu cho người già mà còn ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe. Nếu để bệnh kéo dài không chữa trị, có thể gây biến chứng nguy hiểm như:

• Mất ngủ, suy giảm trí nhớ: Tình trạng đau nhức khớp gối khiến bệnh nhân ngủ không ngon, mất ngủ triền miên, đối với người cao tuổi hiện tượng này còn phức tạp hơn. Lâu dần dẫn đến suy giảm trí nhớ, mất trí nhớ, cơ thể suy nhược.
• Tăng cân: Thoái hóa khớp làm hạn chế vận động nên người bệnh dễ tăng cân, béo phì. Từ đó có thể hình thành các bệnh lý khác như tiểu đường, bệnh tim mạch, huyết áp cao, gan nhiễm mỡ…
• Tăng nguy cơ chấn thương: Người cao tuổi bị thoái hóa khớp gối có nguy cơ ngã và chấn thương, gãy xương cao gấp 2,5 lần so với bình thường.
• Giòn xương, loãng xương, tổn thương dây thần kinh, hoại tử xương…
• Biến dạng khớp, teo cơ, bại liệt.

Theo các chuyên gia xương khớp, thoái hóa khớp gối là bệnh lý mãn tính, không thể điều trị dứt điểm. Nhất là ở người già – đối tượng có sức khỏe kém, cơ thể lão hóa thì việc chữa trị càng khó khăn hơn. Tuy nhiên, nếu phát hiện sớm, có biện pháp xử lý phù hợp thì bệnh có thể cải thiện đáng kể, các triệu chứng đau đớn, sưng tấy sẽ giảm, chức năng của khớp được phục hồi tối đa.

Vì vậy, khi người già thấy biểu hiện khó chịu, đau nhức khớp gối cần đến ngay cơ sở y tế để khám và điều trị càng sớm càng tốt.

Chẩn đoán thoái hóa khớp gối ở người già

Để chẩn đoán thoái hóa khớp gối ở người cao tuổi, các bác sĩ sẽ thông qua phương pháp khám lâm sàng và cận lâm sàng.

Khám lâm sàng: Dựa vào các triệu chứng đau nhức khớp, mức độ cứng khớp gối, tràn dịch khớp, biến dạng khớp gối…

Khám cận lâm sàng:

• Chụp X-Quang: Xác định được giai đoạn của bệnh.
• Siêu âm khớp gối: Đánh giá được tình trạng hẹp khe khớp, tràn dịch khớp, gai xương, độ dày sụn khớp, mảnh sụn thoái hóa…
• Chụp cộng hưởng từ MRI: Phát hiện những tổn thương tại khớp gối, sụn và màng hoạt dịch.
• Nội soi vùng khớp gối: Có thể quan sát trực tiếp các tổn thương và thoái hóa khớp gối.

Cách điều trị thoái hóa khớp gối người già

Nguyên tắc chung nhất trong điều trị thoái hóa khớp gối ở người già đó là giảm đau và phục hồi chức năng khớp gối. Người cao tuổi có thể áp dụng những biện pháp chữa trị sau:

Khắc phục thoái hóa khớp gối tại nhà bằng bài thuốc dân gian

Phương pháp này được nhiều người già ưa chuộng và áp dụng khi thấy có triệu chứng đau nhức, thoái hóa khớp gối. Các bài thuốc dân gian có tác dụng giảm đau nhức hiệu quả như:

• Đắp lá ngải cứu và muối hạt.
• Bài thuốc chườm từ lá đu đủ và muối.
• Bài thuốc uống hoặc đắp từ lá lốt.
• Bài thuốc từ cây xương rồng…

Biện pháp dân gian có ưu điểm an toàn, lành tính, nhưng hiệu quả thấp, chỉ phù hợp với bệnh nhẹ, không thể điều trị bệnh dứt điểm. Mặt khác, phương pháp này không được kiểm chứng khoa học, công dụng nhiều hay ít phụ thuộc vào cơ địa của từng người.

Chữa thoái hóa khớp gối ở người cao tuổi bằng tây y

Tây y có thể áp dụng dùng thuốc hoặc vật lý trị liệu nếu bệnh ở mức quá nặng. Dưới đây là biện pháp cụ thể:

# Điều trị bằng thuốc

Thuốc là biện pháp chủ yếu nhất trong điều trị thoái hóa khớp gối ở người già. Vậy bị thoái hóa khớp gối nên uống thuốc gì? Tùy vào mức độ, nguyên nhân mà người bệnh sẽ được kê một số loại thuốc đặc trị sau:

• Thuốc giảm đau đơn thuần như Paracetamol, Ibuprufen,…
• Thuốc kháng viêm không steroid
• Thuốc giãn cơ như Myonal, Contratyl, hay Mydocalm,…
• Thuốc tiêm ổ khớp Corticoid
• Ngoài ra, một số thuốc tổng hợp hay thuốc có nguồn gốc tự nhiên như Acid Hyaluronic…

Tuy nhiên, thuốc Tây y dễ gây tác dụng phụ như mệt mỏi, buồn nôn, chóng mặt, đau dạ dày, ảnh hưởng gan, thận… Nên người bệnh cần thận trọng khi sử dụng. Không tự ý mua thuốc điều trị, cần dùng theo đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

# Chữa thoái hóa khớp gối ở người già bằng phẫu thuật

Với những bệnh nhân dùng thuốc không mang lại hiệu quả, các bác sĩ sẽ chỉ định áp dụng phẫu thuật. Hiện nay, kỹ thuật nội soi cắt bỏ gai và phục hồi dây chằng được áp dụng nhiều nhất. Hai kỹ thuật phổ biến của phương pháp phẫu thuật là:

– Kỹ thuật sửa chữa mỏm xương đùi và ổ cối (thường áp dụng cho bệnh nhân thoái hóa khớp phản ứng)

– Phẫu thuật thay toàn bộ ổ khớp bằng khớp nhân tạo (chỉ định cho bệnh nhân biến dạng khớp).

Ưu điểm của biện pháp phẫu thuật là mang đến hiệu quả rất cao, người bệnh có thể kiểm soát được cơn đau nhức, từ đó trở lại vận động, sinh hoạt bình thường. Tuy nhiên, không phải lúc nào phẫu thuật cũng thành công, một số trường hợp xảy ra biến chứng trong quá trình phẫu thuật.

Vì thế người bệnh cần phải phẫu thuật ở những bệnh viện lớn, có uy tín với bác sĩ chuyên môn giỏi nghề. Một điều đáng lưu ý nữa là chi phí phẫu thuật khá cao, người bệnh cần chuẩn bị trước tâm lý, tiền bạc để cuộc phẫu thuật diễn ra thuận lợi và hiệu quả cao.

Điều trị thoái hóa khớp gối ở người già bằng vật lý trị liệu

Vật lý trị liệu cũng là một trong những biện pháp trị thoái hóa khớp gối ở người già hiệu quả. Đây là biện pháp được các bác sĩ khuyến khích áp dụng, kết hợp song song với dụng thuốc. Vật lý trị liệu gồm những biện pháp sau:

• Nhiệt trị liệu: Chườm nóng, chườm lạnh,…
• Điện trị liệu: Sóng ngắn, tia laser, siêu âm,…
• Vận động trị liệu: Những bài tập vận động khớp gối bằng máy và thực hiện theo chỉ định của chuyên gia.

Mỗi bài tập vật lý trị liệu mang đến những ưu, nhược điểm khác nhau. Các chuyên gia sẽ phụ thuộc vào tình trạng bệnh và sức khỏe của bệnh nhân mà áp dụng cho người bệnh những bài tập phù hợp nhất. Điều quan trọng nhất là người bệnh cần thực sự kiên trì thực hiện theo hướng dẫn của chuyên gia.

Chữa thoái hóa khớp gối ở người cao tuổi bằng Đông y

Y học cổ truyền mang đến biện pháp trị bệnh an toàn, hiệu quả cao. Đây được coi là cách chữa có thể phục hồi bệnh tận gốc, khả năng tái phát bệnh thấp. Ngoài tác dụng điều trị bệnh thoái hóa khớp gối, việc dùng thuốc Đông y còn giúp bồi bổ cơ thể, tăng khả năng đề kháng, do đó công dụng lâu dài và vững chắc.

Các bài thuốc Đông y có thành phần từ nhiều thảo dược tự nhiên có dược tính cao, gia giảm theo tỷ lệ phù hợp. Vì vậy thuốc đảm bảo an toàn, lành tính, không gây tác dụng phụ cho người già.

Một số vị thuốc thường dùng trong bài thuốc Đông y chữa thoái hóa khớp như: Dây đau xương, phòng phong, độc hoạt, cà gai, xích đồng…

Tuy nhiên, phương pháp Đông y cho hiệu quả chậm, người bệnh cần kiên trì sử dụng thời gian dài. Mặt khác, bệnh nhân nên đến các địa chỉ uy tín để khám và uống thuốc theo chỉ dẫn của thầy thuốc.

Hiện nay, có rất nhiều nhà thuốc Đông y có thể giúp người già trị thoái hóa khớp gối. Tuy nhiên, với bài thuốc của nhà thuốc Đông y gia truyền Đỗ Minh Đường được nhiều người biết đến hơn cả vì tính an toàn và hiệu quả.

Trải qua hơn 150 năm với 5 đời truyền nhân, bài thuốc gia truyền của Đỗ Minh Đường ngày càng hoàn thiện, phát triển và hiệu quả hơn nhằm phục vụ cho người bệnh. Với việc kết hợp giữa các bài thuốc Đông y với kỹ thuật xoa bóp, bấm huyệt tại nhà thuốc chắc chắn sẽ khiến bệnh nhân an tâm.

Thoái hóa khớp gối nên làm gì?

Ngoài việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, người già bị thoái hóa khớp gối cần thực hiện một số điều dưới đây để bệnh nhanh khỏi, tránh tăng nặng:

• Bổ sung nhiều chất dinh dưỡng tốt cho xương khớp. Nên ăn nhiều thực phẩm giàu omega 3, canxi, magie, vitamin D3, uống nhiều nước, ăn nhiều rau xanh và trái cây tươi…
• Kiêng ăn các loại thịt đỏ, đồ ăn cay nóng, đồ ăn nhiều muối, chất kích thích, tránh xa thuốc lá, đồ uống có cồn, bia, rượu…
• Nên tập các bài tập nhẹ nhàng, tránh vận động mạnh và tập các môn thể thao nặng.
• Sinh hoạt khoa học, điều độ, ngủ nghỉ hợp lý.
• Kiểm soát cân nặng để tránh áp lực đè nặng lên khớp gối, khiến bệnh trở nặng hơn.
• Nên xoa bóp đầu gối hàng ngày để các cơ được thư giãn, giúp giảm đau nhức.

Cách phòng tránh thoái hóa khớp gối ở người già

Để ngăn ngừa tình trạng thoái hóa khớp gối, người già nên áp dụng những biện pháp phòng tránh như sau:

• Tránh mang vác vật nặng, làm việc quá sức.
• Thường xuyên thay đổi tư thế làm việc, tránh ngồi một chỗ quá lâu.
• Hạn chế các tư thế có hại cho khớp gối như gác chéo chân, ngồi xổm…
• Vận động và luyện tập thể dục hàng ngày để xương khớp chắc khỏe. Người già tốt nhất nên tập yoga, khí công hoặc các bài tập nhẹ nhàng.
• Duy trì cân nặng hợp lý, không để béo phì, thừa cân.
• Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng tốt cho xương khớp trong bữa ăn hàng ngày. Đồng thời kiêng khem những thực phẩm có hại cho sức khỏe. Không hút thuốc lá, uống bia rượu.
• Xây dựng lối sống lành mạnh, nghỉ ngơi điều độ, giữ tinh thần thoải mái.
• Khám sức khỏe định kỳ để nắm rõ tình trạng bệnh lý của bản thân.

Trên đây là những thông tin liên bệnh thoái hóa khớp gối ở người già. Một bệnh lý xương khớp phổ biến gây ra nhiều phiền toái cho nên cần có những biện pháp cụ thể để điều trị bệnh hiệu quả.

Thông tin dành cho bạn đọc:

• Biến chứng nguy hiểm của thoái hóa khớp không nên coi thường
• Nhận biết triệu chứng thoái hóa khớp háng để có cách điều trị phù hợp