Những nguyên nhân gây vô sinh – hiếm muộn ở nam và nữ giới

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Lương Y Đỗ Minh Tuấn | Lĩnh vực khám chữa: Nam khoa | Nơi công tác: Phòng chẩn trị YHCT Đỗ Minh Đường – Cơ sở Hà Nội

Nguyên nhân gây vô sinh – hiếm muộn là vấn đề được cả nam và nữ giới quan tâm. Việc tìm hiểu và xác định nguyên do cụ thể có ý nghĩa quan trọng, giúp công tác phòng ngừa và điều trị đạt hiệu quả. Bài viết dưới đây sẽ tổng hợp những nguyên nhân phổ biến dẫn đến trình trạng vô sinh ở cả nam và nữ giới hiện nay. Mời bạn đọc tham khảo.

Những nguyên nhân gây vô sinh phổ biến

Vô sinh là thuật ngữ dùng để chỉ tình trạng các cặp vợ chồng đã sống chung với nhau ít nhất một năm nhưng không thể có con, dù vẫn thực hiện quan hệ tình dục và không sử dụng các biện pháp tránh thai. Vô sinh ở các cặp vợ chồng có thể do ảnh hưởng từ nam giới hay nữ giới, hoặc do cả hai.

NSƯT Minh Tuấn đã sớm khám phá được “bảo bối phòng the” giúp duy trì phong độ đỉnh cao ở tuổi 50.
Nguyên nhân gây vô sinh
Nguyên nhân gây vô sinh là vấn đề được nhiều nữ giới và cánh mày râu quan tâm

Nguyên nhân gây vô sinh ở nam và nữ giới là không giống nhau. Chúng thường khá phức tạp, không rõ ràng và có thể hình thành từ một hoặc nhiều yếu tố kết hợp.

Nguyên nhân gây ra tình trạng vô sinh ở nữ giới

Vô sinh nữ được hiểu đơn giản là một người phụ nữ không thể thụ thai ngay cả khi tinh trùng của người nam hoàn toàn bình thường. Hiện nay, tỷ lệ nữ giới mắc vô sinh đang có xu hướng tăng mạnh. Theo thống kê, vô sinh nữ chiếm khoảng ⅓ trong các ca mắc, số còn lại bắt nguồn từ nam giới hoặc xuất phát từ cả hai phía. Bệnh lý xảy ra do những nguyên nhân chính sau đây:

Rối loạn rụng trứng

Rối loạn rụng trứng là tình trạng trứng không rụng thường xuyên hoặc không rụng trong suốt một thời gian dài. Điều này khiến nữ giới không thể xác định chính xác ngày rụng trứng hoặc không có trứng để thụ tinh, khiến giảm khả năng thụ thai, và tăng nguy cơ hiếm muộn, vô sinh.

Nữ giới bị rối loạn rụng trứng thường phải đối mặt với nguy cơ bị vô sinh - hiếm muộn
Nữ giới bị rối loạn rụng trứng thường phải đối mặt với nguy cơ bị vô sinh – hiếm muộn

Vấn đề về buồng trứng

Các bất thường về buồng trứng như u nang buồng trứng, tắc ống dẫn trứng, viêm buồng trứng,… khiến trứng không thể phát triển hoặc phát triển một cách bất thường. Từ đó, gây ảnh hưởng tới chất lượng trứng, trứng không chín hay không rụng được. Tình trạng kéo dài và không được khắc phục sẽ khiến nữ giới phải đối mặt với nguy cơ vô sinh.

Vấn đề bất thường với tử cung

Với những bệnh lý tại tử cung như u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, viêm tử cung, tử cung quá dày hoặc quá mỏng là nguyên nhân gây vô sinh ở nữ giới. Tử cung duy trì ở trạng thái bất thường gây nhiều khó khăn cho quá trình làm tổ của trứng sau thụ thai hoặc cản trở.

Các bất thường tại tử cung là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tình trạng vô sinh mà nữ giới gặp phải
Các bất thường tại tử cung là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tình trạng vô sinh mà nữ giới gặp phải

Các nguyên nhân khác

Ngoài những nguyên nhân phổ biến nói trên, nữ giới còn có khả năng bị vô sinh vì những lý do sau:

  • Nạo, phá thai nhiều lần.
  • Sử dụng thuốc tránh thai trong một thời gian dài, đặc biệt là nhóm thuốc tránh thai khẩn cấp.
  • Các bệnh lý viêm nhiễm, lây truyền thông qua đường tình dục.
  • Kinh nguyệt không đều, chu kỳ thay đổi thất thường
  • Rối loạn nội tiết tố.

Nguyên nhân gây ra tình trạng vô sinh ở nam giới

Cũng như nữ giới, vô sinh ở nam xảy ra khi một người đàn ông không có khả năng có con. Có nhiều nguyên nhân khiến sức khỏe sinh sản của nam giới bị ảnh hưởng. Trong đó, các tác nhân chính có thể xuất phát từ:

Không có hoặc có rất ít tinh dịch

Tinh dịch là chất dịch có chứa tinh trùng, đóng vai trò quan trọng trong quá trình di chuyển bên trong âm đạo của tinh trùng. Đồng thời, tinh dịch cũng giúp bảo vệ, cung cấp chất dinh dưỡng, duy trì tối ưu thời gian sống của tinh trùng trong âm đạo để có thể gặp trứng và thực hiện quá trình thụ tinh.

Trong trường hợp nam giới không có hoặc có quá ít tinh dịch khiến tinh trùng không thể di chuyển hoặc không thể tồn tại trong bên trong âm đạo. Điều này khiến quá trình thụ thai rất khó có thể diễn ra, dẫn đến vô sinh ở nam giới.
Theo nghiên cứu, nam giới có rất ít hoặc không có tinh dịch thường do ảnh hưởng của các bệnh lý như suy tinh hoàn, tắc ống phóng tinh, rối loạn tâm lý hoặc do các thói quen sinh hoạt không tốt.

Các vấn đề về tinh trùng

Tinh trùng có những vấn đề bất thường cũng sẽ khiến nam giới đối mặt với nguy cơ cao bị vô sinh, hiếm muộn. Cụ thể:

  • Tinh trùng yếu, kém chất lượng là nguyên nhân gây vô sinh phổ biến ở nam giới. Tình trạng này gây suy giảm độ tính linh động, tăng tỷ lệ chết và mức dị dạng của tinh trùng, từ đó giảm khả năng gặp và thụ thai thành công. Trong một vài trường hợp, nam giới có tinh trùng yếu, ít vẫn có khả năng thụ thai tự nhiên nhưng tỷ lệ rất thấp. Đồng thời, thai được thụ tinh bởi tinh trùng yếu có nguy cơ cao gặp phải các ảnh hưởng tiêu cực về sức khỏe.
  • Nam giới không có hoặc có rất ít tinh trùng thường phải đối mặt với nguy cơ vô sinh cao hơn bình thường. Sở dĩ nam giới gặp phải trình trạng này là do quá trình sinh tinh bị trục trặc hoặc gặp các vấn đề bất thường. Một số bệnh lý với cơ quan sinh sản như giãn tĩnh mạch thừng tinh, xoắn tinh hoàn, suy tuyến sinh dục,… là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình sinh tinh.
Tinh trùng yếu là nguyên nhân gây vô sinh phổ biến ở nam giới
Tinh trùng yếu là nguyên nhân gây vô sinh phổ biến ở nam giới

Viêm nhiễm tuyến sinh dục, bệnh lây qua đường tình dục

Các bệnh lý nhiễm trùng dương vật, tiết niệu, tinh hoàn, ống dẫn tinh,… hay bệnh lây qua đường tình dục như lậu, giang mai,… thường ảnh hưởng trực tiếp đến tinh hoàn, gây gián đoạn quá trình sinh tinh, giảm chất lượng tinh trùng. Đây được coi là nguyên nhân hàng đầu khiến nam giới bị vô sinh.

Rối loạn hormone

Nam giới bị rối loạn nội tiết tố, giảm sản xuất testosterone, khiến hàm lượng hormone này thấp hơn bình có thể gây hại cho sức khỏe sinh sản, suy giảm ham muốn,… Lâu dài có thể gây ra tình trạng vô sinh – hiếm muộn ở nam giới.

Suy giảm chức năng sinh lý

Nam giới gặp các vấn đề về chức năng sinh lý như rối loạn cương dương, xuất tinh ngược, giảm ham muốn, xuất tinh,… thường suy giảm khả năng sinh sản và có ảnh hưởng tới khả năng vô sinh ở nam giới. Tuy nhiên, các vấn đề về chức năng sinh lý ở nam giới có thể khắc phục được nếu như tìm ra nguyên nhân và đưa ra được phương pháp điều trị thích hợp.

Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc vô sinh – hiếm muộn

Nam hoặc nữ giới có nguy cơ cao mắc vô sinh – hiếm muộn nếu như bị tác động và ảnh hưởng bởi những yếu tố sau:

  • Ảnh hưởng từ các bệnh lý liên quan đến cơ quan sinh sản.
  • Nam và nữ giới có độ tuổi càng cao thì khả năng mắc vô sinh là càng lớn. Bởi theo các chuyên gia, khả năng sinh sản của nam và nữ giới đều bị suy giảm theo độ tuổi. Với nữ là từ 37 tuổi và nam là 40 tuổi.
  • Ảnh hưởng của các loại thuốc gây rối loạn nội tiết tố, các phương pháp điều trị ung thư, xạ trị có liên quan đến cơ quan sinh sản hoặc gần cơ quan sinh sản.
  • Thói quen sinh hoạt không lành mạnh, thiếu khoa học như hút thuốc lá, thường xuyên sử dụng rượu bia, chất kích thích, thức muộn, stress, ăn uống thiếu chất.
  • Tiếp xúc kéo dài với ô nhiễm môi trường, hóa chất độc hại, bụi bẩn, chất phóng xạ.
  • Người bị béo phì hoặc thiếu cân.
  • Lối sống tình dục thiếu khoa học.
Thường xuyên sử dụng thuốc lá, rượu bia làm tăng nguy cơ mắc vô sinh - hiếm muộn
Thường xuyên sử dụng thuốc lá, rượu bia làm tăng nguy cơ mắc vô sinh – hiếm muộn

Những biện pháp phòng ngừa vô sinh hiệu quả

Vô sinh có thể xảy ra với bất cứ người nào. Do đó, chủ động phòng ngừa bệnh lý không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe sinh sản mà còn tiết kiệm chi phí khám chữa bệnh, bảo vệ hạnh phúc gia đình. Bạn có thể thực hiện các phương pháp phòng tránh bệnh lý như sau:

  • Lưu ý đến chế độ dinh dưỡng, đảm bảo ăn uống đủ chất. Nên lựa chọn các loại thực phẩm có khả năng tăng cường sản xuất hormone sinh dục tương ứng với từng giới tính. Hạn chế việc sử dụng đồ ăn nhanh, đóng hộp.
  • Không lạm dụng rượu bia, thuốc lá hay các loại đồ uống có cồn, chất kích thích.
    Có lối sống tình khoa học, lành mạnh và an toàn như không thủ dâm quá độ, không quan hệ thô bạo, thực hiện quan hệ vợ chồng với tần suất từ 2 -3 lần/ tuần.
  • Tránh stress và căng thằng kéo dài.
  • Tập thể dục đều đặn mỗi ngày để nâng cao sức khỏe
  • Nữ giới nên hạn chế việc nạo phá thai hoặc uống thuốc tránh thai khẩn cấp.
    Thăm khám sức khỏe sinh sản định kỳ, đặc biệt là khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường có nguy cơ dẫn đến vô sinh.
  • Nhanh chóng tiến hành điều trị các bệnh lý liên quan đến cơ quan sinh sản.

Nguyên nhân gây vô sinh có thể xuất phát từ nhiều yếu tố sức khỏe hay do tác động từ lối sống sinh hoạt thiếu khoa học của mỗi người. Do đó, để phòng ngừa vô sinh một cách hiệu quả, mỗi người nên chủ động bảo vệ sức khỏe của mình, thiết lập chế độ sinh hoạt lành mạnh, an toàn. Bên cạnh đó, ngay khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường có nguy cơ gây vô sinh, cần thực hiện thăm khám chính xác và điều trị bệnh lý (nếu có).

Thông tin hữu ích cho bạn:

5/5 - (1 bình chọn)

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Zalo
Chat với chúng tôi