Dị ứng mẩn ngứa: Triệu chứng, nguyên nhân và cách chữa bệnh hiệu quả

Đặt lịch hẹn

×

Cử nhân Lô Thị Lâm Anh

Phòng chẩn trị YHCT Đỗ Minh Đường – Cơ sở Hà Nội

Đặt lịch

Dị ứng mẩn ngứa là một phản ứng viêm của da do nhiều nguyên nhân gây nên. Tình trạng này kéo dài khiến bạn cảm thấy khó chịu và mất tự tin trước mọi người xung quanh. Do đó tìm hiểu nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết là điều cần thiết để người bệnh tìm ra phương pháp điều trị hiệu quả.

Dị ứng mẩn ngứa: Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết

Dị ứng mẩn ngứa là tình trạng da xuất hiện các nốt sần, phù, gây cảm giác ngứa ngáy khó chịu. Các nốt mề đay nổi ở niêm mạc trên cơ thể hoặc xuất hiện cùng lúc tại nhiều khu vực khác nhau. Tình trạng này diễn ra trong thời gian ngắn và lặn sau khoảng 15 phút.  Vậy đâu là yếu tố gây dị ứng mẩn ngứa.

Nguyên nhân dị ứng mẩn ngứa

Sau đây là những nguyên nhân khiến người bệnh hay bị dị ứng mẩn ngứa:

• Dị ứng thời tiết

Tình trạng này thường xuất hiện khi khí hậu thay đổi đột ngột từ nóng sang lạnh và ngược lại. Những đối tượng có làn da nhạy cảm rất dễ chịu tác động từ thời tiết. Vì vậy đây là nguyên nhân hàng đầu gây nên các cơn ngứa ngáy khó chịu.

• Dị ứng mỹ phẩm

Các sản phẩm chăm sóc và làm đẹp thường chứa một số thành phần không phù hợp với thể trạng. Từ đó dẫn đến hiện tượng kích ứng và gây ngứa cho da. Bên cạnh đó, một số loại mỹ phẩm không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng hoặc người bệnh sử dụng không đúng cách cũng hình thành tình trạng dị ứng.

• Da khô

Da bị thiếu nước trầm trọng và mất đi một phần độ ẩm tự nhiên sẽ trở nên thô ráp. Ngoài ra tuyến bã nhờn và thành phần lipid của tế bào bị kìm hãm khiến da trở nên khô và ngứa.

• Thay đổi nội tiết tố

Rối loạn nội tiết xảy ra phổ biến ở tuổi dậy thì, phụ nữ trong thời kỳ thai sản hoặc bước vào giai đoạn mãn kinh. Đây có thể là yếu tố khiến da bị nổi các nốt sần ngứa khó chịu trong thời gian ngắn và tự biến mất.

• Mắc phải một số bệnh về da liễu

Vi khuẩn hoặc nấm bám trên bề mặt da khi tiếp xúc với môi trường bên ngoài sẽ hình thành một số bệnh như: nấm da, viêm da dị ứng, bệnh chàm, vẩy nến, rosacea,…. Vì vậy tình trạng dị ứng mẩn ngứa cũng có thể là biểu hiện khởi phát của các bệnh lý về da.

Triệu chứng của bệnh

Những triệu chứng của bệnh tương đối rõ ràng và dễ dàng nhận biết thông qua quan sát. Cụ thể như:

• Da nổi mẩn: các nốt ban đỏ xuất hiện ở bất cứ vị trí nào trên cơ thể. Ngoài ra nốt ngứa còn chuyển sang màu trắng sần sùi, khó chịu.
• Phù nề: sau khi các nốt ngứa xuất hiện, người bệnh sẽ cảm thấy vùng da nóng rát và dày hơn.
• Chảy dịch trên da: hành động chà sát trên da làm mụn nước bị vỡ, gây ra hiện tượng chảy dịch và khiến vùng da nhiễm bệnh lan rộng.
• Ngứa ngáy: đây là dấu hiệu tiêu biểu, do tác nhân có hại xâm nhập vào cơ thể và kích hoạt histamin gây ra các cơn ngứa.

Dị ứng mẩn ngứa có lây không? Có nguy hiểm không?

Dị ứng mẩn ngứa không chỉ tạo cảm giác râm ran khó chịu mà còn hình thành nốt mẩn đỏ mất thẩm mỹ khiến người bệnh kém tự tin. Chính vì điều này nên nhiều người tỏ ra lo ngại mình có thể bị lây nhiễm.

Theo các chuyên gia, bệnh không có khả năng truyền nhiễm từ người sang người khác mà chỉ lan rộng trên vùng da của người đã mắc. Tuy nhiên đây là bệnh di truyền. Vì vậy những đối tượng có người thân hoặc bố mẹ bị dị ứng mẩn ngứa sẽ có tỷ lệ nhiễm cao hơn người khác.

Hầu hết các tình trạng dị ứng mẩn ngứa chỉ làm tổn thương da và không ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe. Tuy nhiên trong một số trường hợp bệnh có thể đi kèm một số biến chứng sau:

• Nhiễm trùng da: tổn thương do mẩn ngứa có thể làm trầy xước và chảy máu biểu bì da. Từ đó gia tăng nguy cơ nhiễm trùng tại các vết thương hở.
• Viêm kết mạc dị ứng: nổi mẩn dị ứng xung quanh mắt có thể lan đến kết mạc và làm sưng khu vực này. Viêm kết mạc làm mắt bị đỏ, chảy nước mắt, ngứa ngáy và khó chịu.
• Phù mạch: những bệnh nhân bị dị ứng mẩn ngứa có nhiều khả năng mắc chứng mề đay phù mạch và làm tổn thương sâu bên trong da, chủ yếu ở những vị trí nhạy cảm như lưỡi, môi, mí mắt hoặc cơ quan sinh dục,…
• Sốc phản vệ: đây là phản ứng dị ứng có mức độ nghiêm trọng, nếu không ngăn chặn kịp thời có thể gây suy hô hấp và dẫn đến tử vong. Các triệu chứng nhận biết là giảm huyết áp, buồn nôn, khó thở, khó nuốt, chóng mặt,…

Vì dị ứng mẩn ngứa kéo theo nhiều vấn đề ảnh hưởng đến sức khỏe nên người bệnh cần đến bệnh viện thăm khám để sớm tìm ra cách đẩy lùi hiệu quả.

Cách chữa dị ứng mẩn ngứa

Có rất nhiều cách chữa dị ứng mẩn ngứa, tuy nhiên phương pháp nào cũng tồn tại ưu và nhược điểm riêng. Do đó người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để tìm đúng phương pháp điều trị:

Thuốc trị dị ứng mẩn ngứa

Căn nguyên gây ra tình trạng mẩn ngứa là do thụ thể histamin tăng nhanh và trú ngụ dưới mao mạch. Vì vậy đa phần các loại thuốc chữa bệnh đếu có tác dụng kháng histamine. Cụ thể như:

• Thuốc kháng Histamin

Bác sĩ có thể chỉ định loại thuốc này để đẩy lùi tình trạng ngứa ngáy. Nhưng người bệnh không được sử dụng quá liều vì thuốc có thể gây ra tình trạng ngủ li bì hoặc sốt cao co giật đặc biệt nguy hiểm. Trẻ nhỏ và phụ nữ trong thời kỳ thai sản nên thận trọng khi điều trị và phải tuân theo phác đồ của bác sĩ.

• Thuốc kháng sinh

Những trường hợp có nghi ngờ nổi mề đay do nhiễm khuẩn sẽ được kê thuốc kháng sinh azithromycin

• Thuốc điều trị tại chỗ

Các loại thuốc bôi chống dị ứng cho tác dụng chữa bệnh nhanh hơn thuốc uống. Bởi vì hoạt chất có trong nhóm thuốc này có thể kiểm soát tốt lượng histamin trong mao mạch. Từ đó giúp cải thiện nhanh chóng tình trạng ngứa ngáy. Tuy nhiên thuốc chỉ được dùng cho trường hợp bị mẩn ngứa mức độ nhẹ và các nốt sần xuất hiện ở trên vài vị trí.

Một số loại thuốc được chỉ định là Phenergan, Flucinar, Eumovate cream, Enote, Triamcinolone,… Lưu ý, trước khi sử dụng người bệnh cần vệ sinh sạch sẽ vùng da bị mẩn ngứa.

Mục đích chính của tây y là đẩy lùi các triệu chứng ngứa ngáy, khó chịu. Do đó tác dụng chữa bệnh chỉ trong thời gian ngắn và không toàn diện. Ngoài ra tân dược còn có thể đi kèm một số tác dụng phụ như bí tiểu, buồn ngủ, táo bón, khô miệng,… Vì vậy người bệnh không nên lạm dụng và hãy lắng nghe hướng dẫn từ các y, bác sĩ.

Mẹo dân gian điều trị tại nhà

“Dị ứng mẩn ngứa có nên tắm không?” Lời khuyên của các chuyên gia da liễu là “có”. Bởi vì hoạt động tắm rửa sẽ giúp rửa trôi các bụi bẩn trên da, đồng thời làm sạch tuyến mồ hôi và giảm tình trạng viêm ngứa ngoài da. Người bệnh có thể tắm bằng các thảo dược sau để làm giảm triệu chứng khó chịu:

• Chữa mẩn ngứa bằng lá khế: theo đông y, lá khế có tác dụng đào thải độc tố cho cơ thể.
• Lá trà xanh: chứa chất chống oxy hóa để hỗ trợ sát trùng và kháng khuẩn hiệu quả
• Lá sài đất: kháng khuẩn, đẩy lùi cơn ngứa và thường được sử dụng để điều trị viêm lở ngoài da

Cách thực hiện: Lấy một trong các loại lá trên ngâm với nước muối trong 20 phút. Sau đó rửa lại nhiều lần bằng nước sạch để loại bỏ vi khuẩn và bụi bẩn. Tiếp theo đun sôi thảo dược với 20 lít nước. Đợi đến khi nước ấm thì dùng để tắm hằng ngày. Ngoài ra bạn cũng có thể đắp bã của các loại lá này lên trên da để giảm sưng ngứa và giúp các vết mẩn đỏ lặn dần.

Cách điều trị bằng thuốc nam

Theo YHCT, nguyên nhân gây dị ứng mẩn ngứa là do: cản thụ phong hàn gây uẩn tích tại bì phù, cộng thêm trường vị thấp nhiệt làm khí huyết bất túc, cơ thể suy nhược, khí huyết hao tổn. Tình chí nội thương, hai mạch xung nhâm mất điều hòa và can thận bất túc. Muốn loại bỏ hoàn toàn tình trạng nổi mẩn ngứa, người bệnh cần tiêu diệt tác nhân có hại từ gốc rễ, đồng thời nâng cao hệ miễn dịch để chống lại căn nguyên gây bệnh.

Từ lâu đời, ông cha đã dựa trên nguyên tắc này để cho ra đời bài thuốc điều trị dị ứng mẩn ngứa một cách an toàn, lâu dài, hiệu quả. Nguồn gốc của các bài thuốc đều là thảo dược nước Nam, gần gũi với người Việt và an toàn cho sức khỏe. Do đó, phụ nữ mang thai hoặc trẻ nhỏ hoàn toàn sử dụng bình thường mà không lo gặp tác dụng phụ.

Diện chẩn chữa dị ứng mẩn ngứa

Nguyên tắc điều trị của diện chẩn là sử dụng dụng cụ có hình dạng và kích thước khác nhau để gõ, hơ hoặc lăn lên đồ hình đồng ứng hoặc đồ hình phản chiếu nhằm hỗ trợ chữa lành chứng dị ứng mẩn ngứa. Phương pháp này phù hợp với đối tượng mắc bệnh nhẹ hoặc những triệu chứng mới khởi phát. Các cách điều trị bằng diện chẩn bao gồm:

• Làm ấm huyệt Phế Du và Phong Môn: tác động lên huyệt nhằm làm ấm và giúp các lỗ chân lông giãn nở. Từ đó có thể đẩy phong hàn và khí độc ra bên ngoài.
• Cân bằng âm dương: sử dụng cây dò huyệt để bấm vào các huyệt tương ứng hoặc dùng ngải cứu hơ lên huyệt tại vùng tai bị mẩn ngứa. Tác dụng: điều hòa khí huyết và hỗ trợ giảm ngứa

Để đạt được kết quả tốt, bạn nên tìm đến các phòng khám, nhà thuốc hoặc nơi diện chẩn uy tín. Ngoài ra bệnh nhân chỉ thực hiện phương pháp này theo chỉ định của bác sĩ.

Dị ứng mẩn ngứa kiêng gì, ăn gì?

Dù bệnh hình thành từ nguyên nhân nào thì chế độ dinh dưỡng cũng góp phần quan trọng làm dịu cơn ngứa và giảm tần suất tái diễn tình trạng nổi mẩn. Tuy nhiên người bị dị ứng mẩn ngứa nên kiêng gì và ăn gì?

Dị ứng mẩn ngứa kiêng gì?

Nếu người bệnh chưa biết dị ứng nổi mẩn kiêng ăn gì thì có thể tham khảo thực đơn sau:

• Thực phẩm giàu đạm: hải sản hoặc thực phẩm giàu protein có thể sản sinh các histamin tự do khiến bệnh trở nên nghiêm trọng.
• Đồ ăn chứa nhiều đường: đồ ngọt có thể kích thích quá trình dị ứng của cơ thể, từ đó khiến bệnh ngày càng nghiêm trọng và cơ thể gia tăng triệu chứng ngứa ngáy.
• Sữa hoặc sản phẩm làm từ sữa: Sữa hoặc các chế phẩm chứa nhiều chất đạm, có thể kích hoạt quá trình dị ứng khiến hiện tượng nổi mẩn nặng hơn
• Thực phẩm chua: chanh, cải chua, dưa chua hoặc các thực phẩm chứa acid có thể gây hại cho thận và hệ tiêu hóa. Điều này dẫn đến sự suy giảm chức năng đào thảo độc tố, bệnh khó được chữa khỏi và làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn tại vùng da bị viêm.
• Thịt béo: thịt cừu, thịt bò, thịt mỡ lợn,… rất dễ làm tình trạng dị ứng mẩn ngứa nặng hơn và gây ra nhiều khó khăn khi điều trị
• Thực phẩm chế biến sẵn, nhiều dầu mỡ: trong thành phần của thức ăn được chế biến sẵn chứa nhiều chất phụ gia và chất bảo quản. Đây đều là các yếu tố làm cơ thể bị dị ứng nặng và các tình trạng sưng đỏ ngứa ngáy xuất hiện ngày càng nhiều. Bên cạnh đó đồ ăn nhiều dầu mỡ có thể gây trào ngược dạ dày, khó tiêu, viêm loét dạ dày, táo bón, và làm bệnh có chuyển hướng xấu đi.
• Tinh bột đã qua tinh chế: Nhóm thực phẩm này không còn giữ được nguyên vẹn dưỡng chất và có thể chứa nhiều chất bảo quản dễ gây kích ứng cơ thể.
• Đồ uống chứa chất kích thích: cồn hoặc chất kích thích có trong bia, rượu, thuốc lá,… sẽ làm da bị khô và các triệu chứng ngứa ngáy sưng đỏ xuất hiện ngày càng nhiều.

Dị ứng mẩn ngứa ăn gì?

Để hỗ trợ hiệu quả quá trình điều trị mẩn ngứa dị ứng, người bệnh nên ăn các nhóm thực phẩm sau:

• Rau củ và trái cây tươi: chứa nhiều vitamin, chất xơ cùng khoáng chất thiết yếu để tăng cường sức đề kháng và ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm. Ngoài ra nhóm thực phẩm này còn có tác dụng thanh lọc cơ thể, hạn chế tiết mồ hôi và cải thiện tốt các triệu chứng của bệnh.
• Cá biển: cá thu, cá hồi, cá chép,… chứa hàm lượng lớn omega – 3 tự nhiên, có tác dụng kháng viêm và khắc phục hiệu quả các triệu chứng của bệnh.
• Ngũ cốc nguyên hạt: góp phần làm giảm sưng đỏ, ngứa ngáy, đồng thời ngăn chặn tình trạng lão hóa của da

Trên đây là toàn bộ thông tin về bệnh dị ứng mẩn ngứa. Hy vọng sau khi đọc bài viết, quý độc giả đã nắm được nguyên nhân, dấu hiệu cũng như cách điều trị phù hợp. Từ đó có thể đẩy lùi triệu chứng và ngăn chặn các biến chứng xấu đối với sức khỏe.