10 Cách Chữa Viêm Họng Dân Gian Tại Nhà Hiệu Quả Nhất 2022
Mỗi khi bị viêm họng, ai cũng sẽ cảm thấy khó chịu vì cảm giác đau đớn khi nuốt thức ăn, nước miếng qua cổ. Với những trường hợp bệnh kéo dài, ảnh hưởng tới sức khỏe thì sẽ cần phải dùng đến thuốc đặc trị. Nhưng nếu triệu chứng không quá nghiêm trọng, bạn hoàn toàn có thể áp dụng một số cách chữa viêm họng tại nhà. Đọc ngay bài viết dưới để biết cách xử trí hiệu quả.
Cách chữa viêm họng tại nhà đúng cách
Ngay khi nhận thấy mình có dấu hiệu đặc trưng của viêm họng là nuốt khó, nuốt đau thì việc đầu tiên người bệnh cần làm là chăm sóc, vệ sinh sạch sẽ miệng họng của mình. Nếu chỉ là bị viêm họng nhẹ do thời tiết lạnh, do uống đồ lạnh,… thì chỉ cần thực hiện những việc sau đây, bạn cũng đã có thể giảm nhẹ, thậm chí chữa khỏi tạm thời các triệu chứng sưng đau cổ họng:
Chữa viêm họng bằng nước muối
Súc miệng bằng nước muối vẫn thường được các chuyên gia khuyến nghị thực hiện hàng ngày. Điều này nhằm diệt khuẩn, ngăn chặn chúng có cơ hội phát triển và gây bệnh. Tuy nhiên, khi đã có dấu hiệu sưng viêm, đau rát vùng họng thì cách này vẫn có thể phát huy tác dụng kháng khuẩn hiệu quả.
Cách thực hiện cực kỳ đơn giản, bạn chỉ cần hòa tan ½ thìa muối tinh luyện với 300ml nước ấm. Sau đó dùng hỗn hợp này để súc miệng, khi thực hiện thì ngửa đầu lên trên để nước muối chạy xuống vùng hầu họng, giúp diệt khuẩn tốt hơn. Các tổn thương tại niêm mạc họng nhờ đó cũng được làm lành nhanh hơn.
Không chỉ có tác dụng làm giảm sưng đau, nước muối ấm còn có tác dụng làm loãng dịch đờm, giảm ho và ngăn ngừa vi khuẩn lây lan, tấn công sang amidan, VA, thanh quản,…
Xông hơi với dầu khuynh diệp
Tai, mũi, họng có cấu tạo thông dẫn với nhau. Vì vậy, khi một trong những bộ phận này có vấn đề thì nhưng bộ phận còn lại cũng ngay lập tức có trục trặc. Đó là lý do vì sao khi bị viêm họng, người bệnh sẽ thường xuất hiện kèm các triệu chứng sổ mũi, nghẹt mũi, thở khò khè, ho sốt…
Cách giảm nhanh các triệu chứng này là sử dụng dầu khuynh diệp (hoặc dầu tràm) để xông hơi. Tinh chất của các loại dầu này sẽ giúp tiêu thoát dịch nhầy và thông thoáng lại đường thở. Cách thực hiện như sau:
- Đun sôi khoảng 2 lít nước
- Đổ nước ra chậu và nhỏ vào vài giọt dầu khuynh diệp (dầu tràm)
- Đưa mặt gần chậu (không gần quá, tránh bị bỏng). Trùm khăn lên đầu và tiến hành xông hơi trong khoảng 15 phút.
Ngoài ra, người bệnh cũng có thể nhỏ dầu vào nước ấm và dùng để tắm hàng ngày. Kết hợp với việc thoa dầu lên cổ và gan bàn chân trước khi đi ngủ. Cách này đặc biệt hiệu quả với những trường hợp bị viêm họng do cảm lạnh. Thực hiện khoảng 3 – 5 ngày là sẽ cảm nhận ngay hiệu quả.
Uống đủ lượng nước cần thiết
Khi bị viêm họng, ngoài hiện tượng sưng đau, người bệnh sẽ còn bắt gặp các dấu hiệu khác như khô miệng, nóng cổ. Để đẩy lùi các triệu chứng này, cách tốt nhất là uống nước thường xuyên, liên tục, đủ 2 lít/ngày và tốt nhất là uống nước ấm.
Không chỉ giúp cải thiện tình trạng khô miệng, làm loãng đờm, làm dịu cổ họng và giảm ho, nước còn hỗ trợ cân bằng điện giải, giúp cơ thể bù đắp lượng chất lỏng bị mất đi do bị nhiễm trùng. Ngoài uống nước, người bệnh cũng có thể bổ sung xen kẽ với việc uống nước ép trái cây. Các loại quả giàu vitamin C như cam, quýt, chanh… được khuyến khích sử dụng nhiều để giúp tăng đề kháng cơ thể, chống lại bệnh.
Điều chỉnh chế độ ăn uống hàng ngày
Khi bị viêm họng, việc ăn uống sẽ trở nên khó khăn và gây đau đớn cho người bệnh. Vì vậy điều chỉnh chế độ ăn uống cũng là một trong những biện pháp giúp chăm sóc, hạn chế cổ họng bị sưng viêm nặng hơn. Không chỉ vậy, việc thu nạp những thực phẩm có lợi, tránh xa thức ăn gây hại còn giúp người bệnh giảm thiểu tình trạng ứ đọng dịch đờm. Đồng thời tăng cường đề kháng giúp chống lại bệnh.
Dưới đây là một vài gợi ý trong việc lựa chọn thực phẩm ăn uống hàng ngày cho người bị viêm họng:
- Sử dụng những món ăn mềm, loãng, dễ nuốt như cháo yến mạnh, cháo tía tô, cháo ngao, súp bí ngô, súp khoai tây, canh hẹ đậu hũ,
- Hạn chế ăn những thực phẩm khô cứng, dễ ma sát mạnh và kích thích cổ họng như các loại hạt, bánh mỳ, bánh quy…
- Ăn nhiều rau xanh, củ quả có chứa nhiều vitamin và khoáng chất như cam, quýt, bí ngô… để giúp nâng cao hệ miễn dịch.
- Bổ sung những loại gia vị có tính kháng khuẩn tốt vào bữa ăn hàng ngày như tỏi, gừng, nghệ, thì là, sả…
- Nên hạn chế tối đa việc sử dụng các thực phẩm nhiều dầu mỡ, đồ ăn cay nóng, đồ uống lạnh, rượu bia, cafe… Đây đều là những thực phẩm làm gia tăng tình trạng viêm nhiễm.
Cách chữa viêm họng dân gian
Viêm họng mức độ nhẹ, ngoài vệ sinh sạch sẽ miệng họng, chăm sóc đúng cách thì có thể sử dụng kết hợp với một số mẹo chữa dân gian. Cách làm này sử dụng nguyên liệu hoàn toàn từ tự nhiên, rất gần gũi với cuộc sống nên khá an toàn và không tốn kém. Đặc biệt, cách chữa viêm họng dân gian đã được ông cha đúc kết từ ngàn năm nên ít nhiều cũng sẽ có những tác dụng nhất định, người bệnh hoàn toàn có thể thử. Một số gợi ý dành cho bạn là:
Cách chữa viêm họng tại nhà với mật ong
Viêm họng là tình trạng vùng họng bị viêm nhiễm phần đa là do vi khuẩn, vi khuẩn hay nấm. Mật ong lại chứa nhiều chất chống oxy hóa và kháng khuẩn. Do đó, khi thấy các biểu hiện viêm họng chớm xuất hiện, bạn có thể áp dụng ngay các mẹo chữa đau họng tại nhà bằng mật ong theo các cách sau:
- Trà mật ong: Pha một tách trà nóng rồi thêm vào một thìa mật ong nguyên chất, khuấy đều và thêm một thìa nhỏ nước cốt chanh. Uống từ từ hỗn hợp này.
- Gừng và mật ong: Tính kháng viêm, khử khuẩn của gừng cũng đã được thừa nhận. Kết hợp gừng và mật ong chữa viêm họng bằng cách lấy nước cốt của một củ gừng tươi rồi trộn với một thìa mật ong. Ăn món này mỗi ngày để đẩy lùi các triệu chứng khó chịu mà viêm họng gây ra.
Chữa viêm họng tại nhà bằng hành tây
Hành tây có chứa khoảng 25 hoạt chất có tác dụng chống oxy hóa, giảm sưng viêm và nâng cao đề kháng cho cơ thể. Ngoài ra, hành tây còn có khả năng ức chế và kiểm soát hoạt động của một số vi khuẩn gây bệnh viêm họng. Vì vậy, bạn có thể sử dụng loại củ này để chữa trị bệnh viêm họng và cả những bệnh lý nhiễm trùng hô hấp khác. Cách làm như sau:
- Hành tây bóc bỏ, rửa sạch, thái nhỏ, cho vào bát.
- Trộn đường phèn hoặc mật ong với hành tây rồi mang đi hấp cách thủy trong khoảng 15 phút.
- Chắt lấy nước để uống. Sử dụng liên tục trong 5 – 7 ngày, mỗi ngày 2 – 3 lần để có kết quả.
Giảm viêm họng bằng gừng tươi
Gừng là loại gia vị khá quen thuộc đối với nhiều bệnh nhân bị ho, cảm cúm, viêm họng, viêm xoang… Hợp chất Gingerol trong gừng có khả năng chống oxy hóa, kháng virus và chống viêm rất tốt. Không chỉ vậy, gừng còn có tác dụng tiêu thoát dịch đờm và hạn chế các bệnh viêm nướu, sâu răng. Có 2 cách phổ biến dùng gừng chữa viêm họng, gồm:
- Cách 1: Gừng rửa sạch, thái mỏng, trộn với muối. Sau đó cho gừng vào miệng để ngậm, thỉnh thoảng cắn gừng để vị cay tiết ra, khi hết cay thì nhai nuốt gừng. Thực hiện 3 – 5 lần/ngày.
- Cách 2: Gừng tươi, rửa sạch, thái sợi, trộn với lượng mật ong vừa đủ, rồi mang đi hấp cách thủy hoặc đun sôi cùng 300ml nước để dùng uống. Nước trà gừng cũng có thể dùng để súc miệng hàng ngày.
Cách chữa viêm họng tại nhà với tỏi
Theo các nghiên cứu khoa học, tỏi là được công nhận là một loại kháng sinh tự nhiên, chống lại sự phát triển của vi khuẩn và virus. Để điều trị và phòng ngừa tình trạng viêm họng, bạn có thể áp dụng những cách sau:
- Thêm vài nhánh tỏi vào các món ăn hàng ngày.
- Thái lát một nhánh tỏi và ngậm từng lát trong 5-10 phút.
- Lấy 3-5 nhánh tỏi, bóc vỏ, giã nhỏ rồi hòa với một cốc sữa nóng, để khoảng 10-15 phút rồi lọc bỏ bã, lấy nước uống hết trong 30 phút.
Những mẹo chữa đau họng tại nhà bằng tỏi khá hữu hiệu. Tuy nhiên, người bệnh cần lưu ý, tỏi có tính nóng, không nên lạm dụng quá nhiều, có thể gây ra tình trạng bỏng rát khoang miệng, thực quản và ảnh hưởng không tốt tới dạ dày.
Cách chữa viêm họng tại nhà từ nghệ
Ngoài những cách chữa viêm họng dân gian kể trên, bạn cũng có thể dùng nghệ để giảm nhẹ các triệu chứng bệnh. Hoạt chất curcumin có trong nghệ có tác dụng chống viêm, chống nhiễm khuẩn và tăng miễn dịch khá mạnh. Cách thực hiện cũng không quá phức tạp. Có 2 cách để bạn lựa chọn:
- Cách 1: Pha nửa thìa tinh bột nghệ với nước nóng và chút muối hạt. Sau đó dùng để uống
- Cách 2: Trộn tinh bột nghệ với mật ong, pha thêm nước nóng vào để uống hàng ngày.
Mẹo chữa viêm họng bằng lá húng quế
Húng quế là một loại rau thơm đã trở nên quen thuộc trong nền ẩm thực Việt Nam nói riêng và thế giới nói riêng. Không chỉ có công dụng làm gia tăng hương vị cho các món ăn, lá húng quế còn có tác dụng hỗ trợ chữa trị viêm họng.
Cách làm rất đơn giản, người bệnh chỉ cần rửa sạch một vài nhánh húng quế và nhai sống. Điều này khá đơn giản vì bạn có thể tranh thủ chế biến một số món ăn chính có húng quế ăn kèm trong các bữa ăn hàng ngày. Nhưng cũng cần lưu ý là phải rửa sạch, ngâm muối trước khi ăn sống.
Điều trị viêm họng bằng thuốc
Nếu tình trạng viêm họng có xuất hiện các triệu chứng như ho khan, khàn tiếng, nhiều đờm đặc hoặc sốt cao thì người bệnh chắc chắn sẽ phải dùng đến các loại thuốc đặc trị. Các mẹo dân gian sẽ không thể phát huy tác dụng trong trường hợp này. Người bệnh có thể lựa chọn thuốc Tây y hoặc Đông y, tùy vào mong muốn và nhu cầu.
Thuốc Tây cho hiệu quả nhanh nhưng gây ảnh hưởng tới gan, thận, dễ tái phát, dễ khiến vi khuẩn kháng thuốc. Thuốc Đông y hiệu quả chậm nhưng an toàn, lành tính, không tác dụng phụ và có khả năng trị bệnh triệt để.
Các loại thuốc Tây chữa viêm họng
Căn cứ vào kết quả thăm khám về tình trạng bệnh, mức độ viêm nhiễm, các bác sĩ sẽ kê đơn cho người bệnh một số loại thuốc sau:
- Thuốc kháng sinh: Phần lớn các trường hợp viêm họng đều do nhiễm khuẩn (số khác do virus, dị ứng, trào ngược dạ dày,…). Vì vậy các loại thuốc kháng sinh như Penicillin, Amoxicillin, Cephalexin, Clarithromycin, Azithromycin,… sẽ được kê dùng để tiêu diệt vi khuẩn, trị viêm họng.
- Thuốc kháng viêm: Là loại thuốc không thể thiếu trong đơn, có tác dụng giảm nhanh các triệu chứng sưng viêm, đau rát, nóng bỏng vùng cổ họng. Bao gồm ibuprofen, diclophenac,…
- Một số thuốc khác: Bên cạnh 2 loại thuốc trên, người bệnh có thể sẽ được kê thêm các loại thuốc khác như thuốc hạ sốt (Paracetamol, Hapacol), thuốc long đờm, giảm ho (Acetylcystein, Dextromethorphan), thuốc chống dị ứng, thuốc chống phù nề, thuốc hỗ trợ dạ dày…
Những loại thuốc kể trên ít nhiều đều gây ra những ảnh hưởng tiêu cực nhất định đối với cơ thể người bệnh. Đặc biệt là các loại thuốc kháng sinh, thường sẽ tạo áp lực cho hệ thống tiêu hóa và gan, thận. Do đó, người bệnh chỉ dùng thuốc theo chỉ định, sử dụng đúng liều lượng, tối đa trong 7 ngày.
Chữa viêm họng bằng Đông y
Trong Đông y, khi hầu họng bị ngoại tà xâm nhập, kết hợp với chính khí trong cơ thể đang bị suy yếu thì dẫn tới tình trạng viêm nhiễm, sưng đau ở cổ họng. Để điều trị bệnh, Đông y sẽ dùng 2 nhóm thảo dược. Một nhóm sẽ tập trung vào tiêu đàm chí yết thống, thanh tiết uất nhiệt, giải độc, tiêu viêm, đẩy lùi tà khí. Một nhóm khác sẽ có tác dụng bổ thận, bồ tỳ sơ can, cân bằng âm dương, nâng cao sức mạnh chính khí.
Chỉ khi vận dụng thuần thục 2 nhóm này thì việc điều trị viêm họng mới đạt hiệu quả toàn diện. Không những chữa khỏi bệnh hoàn toàn mà còn phòng ngừa tái phát lâu dài. Cũng tương tự như Tây y, tùy thuộc vào từng nguyên nhân, mức độ bệnh cụ thể mà các lương y sẽ lựa chọn các loại thảo dược phù hợp, phối kết theo tỷ lệ nhất định. Cụ thể:
Bài thuốc chữa viêm họng cấp tính:
- Bài thuốc 1: Ngưu bàng tử, huyền sâm, sinh địa, liên kiều, cương tàm, kinh giới (mỗi vị 12g), bạc hà (6g),
- cát cánh, cam thảo (mỗi vị 4g),
- Bài thuốc 2: Sinh địa, kim ngân, huyền sâm, kinh giới (mỗi vị 12g), cỏ nhọ nồi, bạc hà, tang bạch bì (mỗi vị 8g), xạ can (4g).
Bài thuốc chữa viêm họng mãn tính:
- Bài thuốc 1: Sa sâm (16g), hoàng cầm, tang bạch bì (mỗi vị 12g), thiên hoa phấn (6g), cam thảo, cát cánh (mỗi vị 4g).
- Bài thuốc 2: Sinh địa, huyền sâm (mỗi vị 16g), mạch môn, kê huyết đằng, tang bạch bì, hạch hộc (mỗi vị 12g), bạch tương tàm (8g), xạ can (6g), cam thảo (2g).
Mặc dù khá an toàn và hiệu quả tuy nhiên việc sử dụng thuốc Đông y cũng cần phải được bắt mạch, chẩn đoán và bốc thuốc theo đúng liều lượng. Ngoài ra, vì thuốc có tác dụng khá chậm nên trong quá trình sử dụng người bệnh cần kiên trì, tuyệt đối không bỏ giữa chừng làm ảnh hưởng đến kết quả điều trị.
Cách phòng tránh viêm họng hiệu quả
Nhằm phòng tránh viêm họng một cách hiệu quả, chúng ta cần ghi nhớ một số thói quen dưới đây trong quá trình sinh hoạt hàng ngày:
- Vệ sinh răng miệng, hầu họng một cách sạch sẽ: Đánh răng ít nhất 2 lần/ngày, dùng rơ lưỡi vệ sinh lưỡi và súc miệng nước muối thường xuyên.
- Có thể sử dụng các loại nước súc miệng có tinh chất bạc hà làm sạch vùng họng.
- Dùng chỉ nha khoa làm sạch các kẽ răng, lấy đi mảng bám.
- Nên lấy cao răng 3-6 tháng/lần.
- Hạn chế ăn các loại thực phẩm quá cay nóng, làm tổn thương tới niêm mạc vùng miệng và họng.
- Tăng cường uống nước, ăn hoa quả hàng ngày.
- Không hút thuốc lá, nếu đang hút cần bỏ ngay.
- Dùng máy tạo độ ẩm không khí nếu ở trong phòng điều hòa thường xuyên để tăng chất lượng không khí, hỗ trợ chữa viêm họng hiệu quả.
- Hạn chế tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, khói bụi, phấn hoa, lông động vật… Nếu buộc phải tiếp xúc thì cần bảo hộ, bịt khẩu trang kín mặt.
- Mặc quần áo đủ ấm khi ra ngoài trời lạnh, chú ý giữ ấm vùng cổ và mũi.
Viêm họng là bệnh lý hô hấp khá phổ biến, ai cũng có thể gặp phải. Mặc dù không quá nghiêm trọng và phức tạp nhưng nếu điều trị không đúng cách có thể ảnh hưởng đến thanh quản hoặc dẫn tới một số biến chứng nguy hiểm khác. Do đó, qua bài viết này, hy vọng bạn đọc đã có những thông tin, kiến thức cần thiết về các cách chữa viêm họng thông dụng nhất hiện nay.
Xem thêm: 15 Mẹo chữa viêm họng bằng dân gian tại nhà cực đơn giản, hiệu quả
Lương Y Đỗ Minh Tuấn
Gửi câu hỏi tư vấn
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!