Bệnh thoát vị đĩa đệm L5 S1: Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Lương Y Đỗ Minh Tuấn | Lĩnh vực khám chữa: Xương khớp | Nơi công tác: Phòng chẩn trị YHCT Đỗ Minh Đường – Cơ sở Hà Nội
L5 – S1 là đoạn cột sống cuối cùng, bản lề vận động chủ yếu của cột sống vì thế đây là vị trí chịu nhiều tác động từ đó sinh ra bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng L5 S1. Đây là bệnh lý chiếm hơn 80% dân số Việt Nam và dẫn đến chứng đau thắt lưng hông, buốt vùng mông, teo cơ, thậm chí là gây liệt, tàn phế. Hãy tìm hiểu thông tin về bệnh từ đó có cách điều trị, phòng tránh kịp thời là cách bạn hạn chế được rủi ro do bệnh.

Thế nào là thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng L5 S1?

L5 S1 là ký hiệu để chỉ đoạn xương thấp nhất của cột sống (đoạn cuối cùng của cột sống). Vị trí này là điểm tựa để cột sống có thể thực hiện các động tác như nghiêng, cúi, ưỡn và khom người và chịu nhiều tác động của lực. Trong đó, phần đĩa đệm có vai trò làm giảm chấn động nhờ khả năng đàn hồi khi bị nén.

Vị trí S5 L1 là đoạn cuối cùng của cột sống
Vị trí S5 L1 là đoạn cuối cùng của cột sống

Bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng L5 S1 là tình trạng đĩa đệm giữa các đốt sống bị loạn dưỡng, thoái hóa, suy yếu, rách.

Biểu hiện của bệnh thoát vị đĩa đệm L5 S1

Bệnh thoát vị đĩa đệm L5 S1 được biểu hiện qua 2 thể cấp tính và mãn tính, cụ thể như sau:

Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng L5 S1 cấp tính

Khi bị chấn thương hoặc bưng bê, mang vác vật nặng sai tư thế người bệnh bị đau thắt lưng, không thể cử động được, đại tiểu tiện gặp nhiều khó khăn.

Thoát vị đĩa đệm L5 S1 mãn tính

Là biểu hiện đau tái phát nhiều lần sau đợt cấp tính qua đi nếu bệnh nhân gắng sức khi làm việc nặng. Ngoài ra, bệnh nhân còn khó thực hiện các động tác như cúi, nghiêng, ngửa và xoay người.

Đau buốt vùng lưng do thoát vị L5 S1
Đau buốt vùng lưng do thoát vị L5 S1

Các triệu chứng đau bắt đầu lan xuống chân khiến việc đi lại, hắt hơi, rặn khi đại tiện cũng khó khăn.

Biến chứng của thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng L5 S1

Theo thống kê của ngành xương khớp, tại Việt Nam, thoát vị đĩa đệm L5 S1 và thoái hóa cột sống là 2 bệnh lý gây ra đau thắt lưng hông. Nếu không được điều trị kịp thời bệnh sẽ dẫn đến những biến chứng ảnh hưởng đến cuộc sống và sinh hoạt sau đây:

  • Gây ra hiện tượng chèn ép dây thần kinh tọa như đau rát mu bàn chân phía trên.
  • Buốt ra vùng mông.
  • Teo cơ làm hạn chế vận động
  • Tiểu tiện, đại tiện khó khăn
  • Gây liệt
  • Tàn phế

Nguyên nhân gây bệnh thoát vị đĩa đệm L5 S1

Như đã nói ở trên, vị trí L5 S1 (đoạn cuối cột sống) chịu rất nhiều tác động của lực vì thế đây là một bệnh phổ biến thường gặp ở người cao tuổi và người lao động nặng. Trong đó, nguyên nhân phổ biến gồm có:

Bệnh thoát vị L5 S1 do tuổi tác

Đĩa đệm được cấu tạo từ nhân nhầy, vọng sợi và mỏm sụn. Chúng được nuôi dưỡng kém vì chỉ được cấp máu bằng cách thẩm thấu dẫn đến việc bị loạn dưỡng, thoái hóa sớm do tuổi tác. Đây là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến thoát vị đĩa điệm L5 S1.

Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng L5 S1 do nghề nghiệp

Những vận động mạnh, mang vác nặng, sai tư thế… đều là nguyên nhân dẫn đến bệnh thoát vị đĩa đệm nói chúng là thoái vị đĩa đệm L5 S1 nói riêng. Do đo, tỷ lệ mắc bệnh ở nam giới nhiều hơn hẳn nữ giới và đa số là do tính chất nghề nghiệp.

Thoát vị do chấn thương, có bệnh lý liên quan

Những người bị chấn thương, thoái hóa cột sống hoặc gặp các bệnh gai cột sống, vẹo cột sống, gù… cũng là nguyên nhân dẫn đến thoát vị đĩa đệm L5 S1.

Cách chữa thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng L5 S1

Người bị thoát vị đĩa đệm sẽ được chỉ định dùng thuốc, vật lý trị liệu, ngoại khoa … dựa trên tình trạng bệnh. Các phương pháp cụ thể như sau:

Cách trị thoát vị đĩa đệm L5 S1 bằng nội khoa

Điều trị nội khoa là phương pháp phổ biến để điều trị thoát vị đĩa đệm trong đó chủ yếu sử dụng thuốc giảm đau, chống viêm và chống co thắt cơ vân… Cụ thể, một số thuốc chữa thoát vị đĩa đệm L5 S1 được dùng phổ biến gồm:

  • Thuốc giảm đau Paracetamol
  • Thuốc giảm đau chống viêm không sterroid Diclofenac; Meloxicam…
  • Thuốc giãn cơ Mydocalm, Myonal
  • Thuốc bổ thần kinh vitamin B1, B6, B12…
  • Thuốc giảm đau thần kinh
  • Thuốc tiêm màng cứng hydrocortison
Mydocalm là một loại thuốc giãn cơ
Mydocalm là một loại thuốc giãn cơ

Việc dùng thuốc cần được thực hiện theo chỉ định của bác sĩ vì đa số các loại thuốc đều có tác dụng phụ đặc biệt là với người cao tuổi, bệnh nhân bị hen suyễn, tăng huyết áp…

Điều trị thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng L5 S1 bằng phẫu thuật

Phẫu thuật được chỉ định hạn chế cho bệnh nhân bị thoát vị đĩa đệm nặng, không đáp ứng được với các biện pháp điều trị nội khoa. Hiện nay có 2 phương pháp gồm mổ hở và mổ nội soi.

Bệnh nhân sẽ được tiến hành gây mê và các bác sĩ thực hiện phẫu thuật trong khoảng thời gian từ 1 – 2 giờ tùy theo tình trạng bệnh nhân. Việc dùng thủ thuật ngoại khoa hiện nay được thực hiện tại các bệnh viện lớn, tỷ lệ thành công khá cao nhưng vẫn có thể gặp rủi ro.

Các địa chỉ uy tín thực hiện phẫu thuật thoát vị đĩa đệm L5 S1 gồm: Bệnh viện Việt Đức; Bệnh viện Quân Y 103; Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (Hà Nội)và Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM).

Cách chữa thoát vị đĩa đệm L5 S1 bằng vật lý trị liệu kết hợp với Đông y

Các biện pháp vật lý trị liệu được áp dụng gồm xoa bóp, bấm huyệt, dùng radio cao tần, laser… kết hợp với thuốc uống y học cổ truyền giúp đả thông kinh mạch, nâng cao chính khí, tiêu viêm cũng đang được áp dụng phổ biến.

Châm cứu trị thoát vị cột sống L5 S1
Châm cứu trị thoát vị cột sống L5 S1

Ưu điểm của phương pháp này là tương đối lành tính, ít rủi ro, giá thành thấp, tuy nhiên, thời gian điều trị thường kéo dài.

Lưu ý: Trong quá trình điều trị, bệnh nhân nên được nghỉ ngơi hoàn toàn, tránh hoạt động mạnh và tuyệt đối tuân theo chỉ định của bác sĩ.

Bài tập hỗ trợ điều trị thoát vị đĩa đệm L5 S1

Bên cạnh quá trình điều trị tích cực, muốn hỗ trợ tốt hơn trong việc ngăn chặn tình trạng thoát vị đĩa đệm L5 S1, người bệnh còn cần tìm hiểu và luyện tập một số bài tập hàng ngày.

  • Để chân và mông áp lên mặt phẳng, nâng phần thân trên đồng thời uốn cong lưng sao cho cẳng tay với mặt sàn vuông góc với nhau. Trong khi đó, bạn cố gắng đưa mắt nhìn thẳng về phía trước.
  • Nằm sấp trên mặt phẳng, đặt khuỷu tay dưới vai còn cẳng tay để trên mặt sàn, duỗi bàn chân tạo sự tiếp xúc giữa mũi chân và mặt sàn.
  • Giữ nguyên tư thế và thở sâu trong 1 phút sao cho các cơ lưng dưới hoàn toàn được thư giãn.
Bài tập chữa thoát vị cột sống L5 S1
Bài tập chữa thoát vị cột sống L5 S1

Lời khuyên để phòng tránh bệnh thoát vị đĩa đệm L5 S1

Nếu muốn không phải là bệnh nhân của thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng L5 S1 hay bị bệnh tái phát thì hãy lưu ý những điều sau đây:

– Tránh mang vác vật nặng đặc biệt là các tư thế với, mang, xác, cúi lom khom không cân xứng.

– Luôn vận động đúng tư thế, giữ lưng thẳng.

– Không nên ngồi lâu một chỗ, khoảng 60 phút cần đi lại khoảng 10 phút.

– Giữ cân nặng hợp lý, trong trường hợp thừa cần phải giảm cân, tập thể dục đều đặn.

– Khám định kỳ và theo dõi điều trị thích hợp ở chuyên khoa xương khớp khi phát hiện bệnh.

Với những thông tin trên về thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng L5 S1, hy vọng đã giúp được độc giả hình dung rõ hơn về bệnh. Nếu nhận thấy những dấu hiệu bất thường và nghi ngờ bị thoát vị đĩa đệm hãy đến ngay bệnh viện chuyên khoa xương khớp để khám và điều trị.

5/5 - (1 bình chọn)

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Chat với chúng tôi
Zalo