Bệnh Thoái Hóa Khớp Vai: Nguyên Nhân, Cách Xử Lý Tốt Nhất

Hiện tượng khớp vai bị bào mòn so với khớp gối hay khớp háng thường không quá phổ biến, tuy nhiên vẫn có tỷ lệ lớn những người cao tuổi mắc chứng bệnh này. Bệnh thoái hóa khớp vai gây hại chế biên độ vận động của cánh tay, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt hàng ngày. Để hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng, cách xử lý và phòng ngừa tình trạng khớp vai bị thoái hóa, bạn đọc đừng bỏ qua thông tin ở bài viết dưới đây.

Bệnh thoái hóa khớp vai là gì?

Vùng vai bao gồm xương cánh tay, xương bả vai, xương đòn, liên kết với nhau thông qua 4 khớp riêng, đảm bảo chi trên hoạt động linh hoạt. Trong đó khớp vai được xem là khớp hoạt động nhiều nhất của cơ thể nên có khả năng cao gặp chấn thương. Bệnh thoái hóa khớp vai chính là những tổn thương dẫn đến tình trạng bào mòn lớp sụn, làm suy giảm chức năng hoạt động của vai. Lúc này khớp vai bị xơ cứng, mất sự đàn hồi, gây ra những cơn đau theo mức độ tăng dần ở mỏm vai xuyên ra cánh tay, khuỷu tay.

Những đối tượng có tỷ lệ cao mắc bệnh thoái hóa khớp vai đó là:

• Người thừa cân, béo phì.
• Đối tượng từ 55 tuổi trở đi.
• Người thường xuyên mang vác vật nặng do tính chất công việc.
• Gặp chấn thương trong quá trình lao động, tai nạn khi tham gia giao thông.

Triệu chứng điển hình

Các chuyên gia cho biết, về bản chất, khớp vai đã bị bào mòn nhiều tháng hoặc nhiều năm trước khi các triệu chứng xuất hiện rõ ràng. Bởi vậy ở giai đoạn đầu, nhiều người không phải hiện ra nên chủ quan với một số cơn đau thi thoảng xuất hiện. Nếu không được xử lý từ sớm, bệnh trở nên nghiêm trọng hơn và khó điều trị dứt điểm.

Những triệu chứng điển hình của bệnh thoái hóa khớp vai đó là:

• Người bệnh cảm thấy những cơn đau theo từng cơn hoặc âm ỉ, nhất là vào ban đêm, làm gián đoạn giấc ngủ, gây ra tình trạng mất ngủ.
• Những trường hợp bị thoái hóa khớp vai cũng có biểu hiện cứng khớp, đồng thời giảm biên độ vận động. Tình trạng cứng khớp vai khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn khi vận động, sinh hoạt hàng ngày.
• Quá trình ma sát giữa các đầu xương ở khớp vai thường kích thích phản ứng viêm, đồng thời ảnh hưởng đến những mô mềm xung quanh khiến chúng sưng lên.
• Khi bị thoái hóa khớp vai, bạn cũng có thể nghe thấy tiếng lạo xọa, lục cục trong lúc cử động. Lý do là bởi lớp sụn khớp vai bị bào mòn, làm lộ các đầu xương khiến chúng ma sát với nhau khi bệnh nhân xoay vai, tạo ra âm thanh lạo xạo, lục cục rõ ràng.
• Tình trạng này gây hạn chế vận động, lúc này người bệnh sẽ gặp khó khăn khi xoay khớp vai, khi đưa tay lên cao, ra phía sau hoặc cầm, nắm đồ vật gì đó.

Nguyên nhân chính của bệnh thoái hóa khớp vai

Nếu muốn phòng ngừa và đẩy nhanh quá trình điều trị bệnh thoái hóa khớp vai, bạn cần hiểu rõ lý do mình mắc bệnh. Theo chia sẻ từ các chuyên gia, có rất nhiều nguyên nhân gây bệnh thoái hóa khớp vai, có thể kể đến như:

• Tuổi tác: Theo quy luật của tự nhiên, tuổi càng cao, quá trình lão hóa xảy ra mạnh mẽ, các bộ phận trong cơ thể dần suy giảm chức năng và bị tổn thương. Đặc biệt do phải hoạt động nhiều với biên độ vận động rộng, khớp vai dễ bị bào mòn. Tình trạng thoái hóa khớp vai bắt đầu hình thành rõ rệt ở giai đoạn sau 50 tuổi.
• Di truyền: Nhiều nghiên cứu cho thấy, bệnh thoái hóa có liên quan đến yếu tố di truyền. Nếu trong gia đình có ông bà, bố mẹ, người thân gặp vấn đề sức khỏe, đặc biệt là bệnh thoái hóa và một số vấn đề xương khớp khác thì có khả năng cao bạn cũng mắc bệnh từ sớm. Yếu tố di truyền liên quan trực tiếp đến quá trình bào mòn sụn khớp vai.
• Giới tính: Các chuyên gia cho biết bệnh viêm khớp, thoái hóa khớp có xu hướng xuất hiện phổ biến ở chị em phụ nữ. Bởi vậy phụ nữ là đối tượng có nguy cơ cao bị thoái hóa khớp vai hơn nam giới.
• Dị tật bẩm sinh: Những trường hợp bị dị tật bẩm sinh ở phần vai có khả năng mắc bệnh thoái hóa khớp vai cao hơn so với bình thường. Bên cạnh đó, nếu quá trình phẫu thuật do dị tật bẩm sinh không thành công, vị trí đặt xương không đúng cũng gây ra tình trạng trật khớp vai, từ đó người bệnh dễ bị thoái hóa khớp vai.
• Béo phì: Mặc dù vùng vai không phải chống đỡ trọng lượng của cơ thể như khớp gối, khớp háng, tuy nhiên nếu để xảy ra tình trạng thừa cân, béo phì sẽ tác động trực tiếp đến sức khỏe khớp vai thông qua việc tạo điều kiện cho các phản ứng viêm toàn thân xảy ra.
• Bệnh liên quan đến xương khớp: Nếu bạn đã và đang mắc các bệnh lý xương khớp như viêm khớp nhiễm trùng, viêm khớp dạng thấp, gout sẽ tác động trực tiếp đến khớp vai, đẩy nhanh quá trình bào mòn sụn khớp.

Thoái hóa khớp vai có nguy hiểm hay không?

Bệnh thoái hóa khớp vai ban đầu chỉ gây ra những cơn đau nhức khó chịu. Tuy nhiên nếu không sớm phát hiện và tìm biện pháp xử lý từ sớm, người bệnh có thể đối mặt với rất nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe, khả năng vận động và chất lượng cuộc sống. Cụ thể:

• Phá hủy sụn khớp vai hoàn toàn: Sụn khớp vai đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ xương tránh sự ma sát mỗi khi cử động vai. Đặc biệt sụn khớp vai thường mỏng nên khả năng bị bào mòn cao, dễ bị phá hủy khi quá trình thoái hóa diễn ra. Lúc này các đầu xương cọ xát với nhau gây đau nhức và làm giảm chức năng của vai.
• Tổn thương xương: Nếu phần sụn bị mất đi, các đầu xương bên dưới cũng bị tổn thương, mô xương khỏe mạnh bị thay thế bởi những mô bất thường và bắt đầu hình thành khối u ở đó. Xương bị tổn thương nghiêm trọng dẫn đến tình trạng đau nhức xương khớp diễn ra thường xuyên hơn.
• Phát triển gai xương: Khi bị thoái hóa khớp vai, phần sụn khớp bị mất đi nên gai xương hình thành để “lấp đầy” sụn khớp. Các mấu xương thừa này xuất hiện khiến các đầu xương ma sát với nhau nhiều hơn, làm hạn chế biên độ vận động của khớp vai. Đặc biệt các chuyên gia cho biết nếu gai xương phát triển quá mức cũng làm tổn thương mô mềm, dây thần kinh xung quanh, nghiêm trọng hơn là gây tê liệt cánh tay.
• Yếu và teo cơ: Một trong những hệ lụy nghiêm trọng của bệnh thoái hóa khớp vai là yếu cơ, teo cơ. Thực tế những bệnh nhân bị thoái hóa khớp vai thường tránh những hoạt động cần sử dụng đến lực vai do cảm giác đau nhức khó chịu. Tình trạng này nếu diễn ra trong một thời gian dài sẽ gây yếu cơ, teo cơ, thậm chí dẫn đến bại liệt vĩnh viễn.
• Hệ lụy khác: Ngoài những tác hại kể trên, bệnh thoái hóa khớp vai nếu không được xử lý từ sớm sẽ gây viêm gân, cơ, viêm dây chằng, viêm bao hoạt dịch, biến dạng xương, làm giảm sức khỏe tổng thể và ảnh hưởng đến sinh hoạt, công việc.

Chẩn đoán bệnh

Như đã nói, với bệnh thoái hóa khớp vai, ban đầu thường không có biểu hiện rõ ràng, người bệnh chỉ thấy đau nhức khó chịu. Vì thế cần đến các cơ sở y tế để bác sĩ thăm khám, chẩn đoán, xác định chính xác tình trạng, mức độ bệnh, từ đó có biện pháp điều trị phù hợp nhất.

Sau khi thăm khám lâm sàng, hỏi về tiền sử bệnh, các triệu chứng thường gặp, thói quen ăn uống, sinh hoạt và những vấn đề liên quan, bác sĩ sẽ chỉ định một số phương pháp chẩn đoán thoái hóa khớp vai phổ biến như:

• Chụp X-quang nhằm mục đích kiểm tra tổn thương ở khớp vai.
• Chup CT để bác sĩ thấy rõ hình ảnh cấu trúc xương, những khiếm khuyết hay vị trí tổn thương ở xương vai.
• Chụp cộng hưởng từ MRI là biện pháp để bác sĩ kiểm tra tình trạng hiện tại của cơ gân hay dây chằng, thường được áp dụng nếu sau khi chụp X-quang chưa thể chẩn đoán chính xác bệnh lý.
• Siêu âm nhằm phát hiện tổn thương ở mô mềm, bệnh nhân có hiện tượng bong gân, viêm gân, dịch tụ ở dây chằng hay không.
• Xét nghiệm máu thường được chỉ định với bệnh nhân nghi ngờ mắc bệnh viêm khớp dạng thấp, đồng thời loại trừ các bệnh lý khác liên quan.

Cách điều trị bệnh thoái hóa khớp vai hiệu quả nhất

Theo chia sẻ từ các chuyên gia, thoái hóa khớp vai thường rất khó để điều trị triệt để, người bệnh phải kiên trì trong thời gian dài và áp dụng các biện pháp phù hợp. Thông thường, sau quá trình thăm khám, chẩn đoán, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp chữa bệnh thoái hóa khớp vai với từng trường hợp bệnh.

Dùng thuốc Tây y

Sử dụng thuốc Tây y cho các trường hợp thoái hóa khớp vai sẽ cho tác dụng giảm đau nhanh chóng, chống sưng viêm, đồng thời đẩy lùi các triệu chứng khác. Tuy nhiên cần chú ý thuốc tân dược chứa nhiều hoạt chất có khả năng gây ra tác dụng phụ ảnh hưởng đến sức khỏe, vì thế bạn cần hết sức thận trọng, tuân thủ đúng chỉ định từ bác sĩ và không tự ý mua thuốc sử dụng.

Một số loại thuốc Tây y thường dùng trong điều trị thoái hóa khớp vai đó là:

• Thuốc giảm đau, kháng viêm: Bao gồm Aspirin, Acetaminophen, Ibuprofen, Naproxen, Acetaminophen,… Nhóm thuốc giảm đau, kháng viêm có tác dụng giảm phá hủy xương khớp, ngăn ngừa sưng viêm nhanh chóng.
• Thuốc giãn cơ: Với những bệnh nhân bị thoái hóa khớp vai cấp tính gây co cứng khớp thường được bác sĩ chỉ định với trường hợp bị thóa hóa cấp tính gây co cứng khớp. Mục đích của thuốc giãn cơ là hạn chế chèn ép cơ lên gân, dây thần kinh, từ đó giảm đau hiệu quả.
• Thuốc tiêm: Ngoài các loại thuốc uống, trường hợp bị thoái hóa khớp vai có thể sử dụng thuốc dạng tiêm nếu ở giai đoạn bệnh tiến triển nghiêm trọng. Các loại dược phẩm phổ biến thường dùng trong trường hợp này là Depomedrol, Diprospan,…

Bài thuốc Đông y

Ứng dụng phương pháp Đông y trong điều trị bệnh thoái hóa khớp vai được nhiều người lựa chọn bởi độ an toàn, hiệu quả tích cực và tránh được những tác dụng phụ giống như với thuốc Tây y.

Trong ghi chép của Y học cổ truyền có rất nhiều bài thuốc hay chữa bệnh thoái hóa khớp. Những bài thuốc này đều chứa 100% dược liệu tự nhiên lành tính với cơ thể, tác động trực tiếp đến căn nguyên gây bệnh, không chỉ giảm đau nhanh, đẩy lùi các triệu chứng, ngăn ngừa bệnh tái phát mà còn hỗ trợ nâng cao sức khỏe tổng thể. Tùy từng thể trạng, mức độ bệnh, thầy thuốc có thể gia giảm vị thuốc phù hợp, tuy nhiên để đạt được kết quả cao nhất, bạn cần kiên trì dùng thuốc trong thời gian dài.

Vật lý trị liệu

Trong phác đồ điều trị thoái hóa khớp vai thường có vật lý trị liệu với các bài tập co duỗi để tăng cường sức mạnh cho các khớp, giúp khớp xương trở nên dẻo dai, linh hoạt hơn. Khi tập vật lý trị liệu đúng cách, người bệnh có thể cảm nhận được cơn đau nhức được đẩy lùi, đồng thời cải thiện biên độ vận động của khớp.

Mặc dù vật lý trị liệu có thể thực hiện tại nhà, tuy nhiên những trường hợp đau dữ dội, bệnh thoái hóa đang tiến triển ở mức độ nghiêm trọng cần tập luyện theo hướng dẫn, sự giám sát của kỹ thuật viên để đảm bảo hiệu quả cao và tránh chấn thương không đáng cao. Tốt nhất bạn nên đến các trung tâm vật lý trị liệu để chuyên gia xây dựng các bài tập phù hợp với tình hình sức khỏe.

Phẫu thuật

Phẫu thuật sẽ được chỉ định trong trường hợp thoái hóa khớp mức độ nghiêm trọng hoặc bệnh nhân không đáp ứng được với các loại thuốc hay bài tập vật lý trị liệu. Thông thường có 2 biện pháp can thiệp ngoại khoa dành cho người bị thoái hóa khớp vai đó là:

• Thay khớp vai bán phần hoặc toàn phần: Chủ yếu thực hiện với bệnh nhân có khớp vai bị biến dạng hoặc hư tổn nặng dẫn đến mất khả năng vận động. Sau quá trình phẫu thuật, người bệnh có thể trở về với cuộc sống sinh hoạt bình thường, ngăn ngừa nguy cơ tàn phế.
• Cắt bỏ sụn khớp hư tổn: Phương pháp này được ứng dụng để điều trị thoái hóa khớp cùng đòn hoặc những trường hợp liên quan đến chấn thương cơ chóp xoay.

Lưu ý hỗ trợ cải thiện và phòng ngừa thoái hóa khớp vai

Để có thể hỗ trợ cải thiện các triệu chứng và phòng ngừa thoái hóa khớp vai hiệu quả nhất, bạn nên chú ý một số vấn đề sau:

• Nên duy trì trọng lượng cơ thể ở mức phù hợp, tránh tình trạng thừa cân, béo phì để giảm thiểu áp lực gây tổn thương khớp.
• Chăm chỉ tập luyện thể dục thể thao với các bài tập phù hợp để tăng sức khỏe tổng thể, giúp hệ thống xương khớp linh hoạt, dẻo dai, không nên vận động quá mạnh dễ khiến khớp vai bị chấn thương.
• Thận trọng trong quá trình làm việc, chơi thể thao, sinh hoạt hàng ngày để tránh té ngã, gặp tai nạn hay chấn thương.
• Nên nghỉ ngơi đầy đủ, sinh hoạt lành mạnh, duy trì những thói quen tốt để bảo vệ cơ thể tốt nhất.
• Hãy chú ý nhiều hơn đến chế độ dinh dưỡng hàng ngày, tăng cường bổ sung vitamin, canxi, khoáng chất cần thiết để xương khớp khỏe mạnh, linh hoạt, ngăn ngừa nguy cơ bị thoái hóa.
• Ngay khi xuất hiện các triệu chứng bất thường như cơn đau bất ngờ, hạn chế vận động, bạn cần nhanh chóng tìm gặp bác sĩ để thăm khám, chẩn đoán, tìm biện pháp điều trị bệnh phù hợp nhất.

Bệnh thoái hóa khớp vai có thể gặp ở nhiều đối tượng, đặc biệt là người trung niên, cao tuổi và hình thành do nhiều nguyên nhân khác nhau. Bạn nên tìm hiểu về lý do phát bệnh, các triệu chứng điển hình để phát hiện từ sớm, đồng thời có cách điều trị phù hợp. Ngoài ra, bạn cũng nên chú ý đến thói quen sinh hoạt, chế độ dinh dưỡng hàng ngày nhằm nâng cao sức khỏe xương khớp, ngừa biến chứng có thể xảy ra.